ដោយៈ គង់ ម៉ាលីនណា
ភ្នំពេញៈ ការបោះផ្សាយមូលបត្របំណុលរដ្ឋ កាលពីខែកញ្ញា ឆ្នាំ ២០២២ វាបានក្លាយជាឧបករណ៍ហិរញ្ញវត្ថុថ្មី ដែលអនុញ្ញាតឱ្យរដ្ឋាភិបាល ធ្វើការកៀរគរចំណូលក្នុងស្រុក ដើម្បីកាត់បន្ថយការខ្ចីបុលពីក្រៅប្រទេស យកមកអភិវឌ្ឍហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធចាំបាច់នានា។
សញ្ញាថ្មីនៃប្រភពទុននៅក្នុងស្រុករបស់រដ្ឋ
ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុកាលពីថ្ងៃទី ២៥ ខែសីហា ឆ្នាំ ២០២២ បានប្រកាសថា ការបោះផ្សាយមូលបត្របំណុលរដ្ឋ ដែលមានតម្លៃប្រហែល៣០០លានដុល្លារ បានចាប់ផ្តើមក្នុងខែកញ្ញា ឆ្នាំ ២០២២ ដែលជាឧបករណ៍ហិរញ្ញវត្ថុថ្មីមួយ រៀបចំជាពិសេសសម្រាប់វិនិយោគិនស្ថាប័ន ដូចជា បេឡាជាតិរបបសន្តិសុខសង្គម ក្រុមហ៊ុនធានារ៉ាប់រង និងធនាគារជាដើម។
សម្រាប់មូលបត្របំណុលរដ្ឋនេះ ត្រូវចេញដោយមានតម្លៃស្មើ ១ លានរៀល ក្នុង១ឯកតា និងការទូទាត់អត្រាការប្រាក់ជារៀងរាល់ ៦ខែម្តង។ ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា (NBC) ត្រូវបានជ្រើសរើសជាជាភ្នាក់ងារបោះផ្សាយមូលបត្រនេះ។
ក្រសួងកត់សម្គាល់ថា “វិនិយោគិន នឹងទទួលបានអត្ថប្រយោជន៍ពីការកាត់បន្ថយពន្ធកាត់ទុក លើការប្រាក់ដែលបានទទួលពីការកាន់កាប់ និងការជួញដូរមូលបត្របំណុលរដ្ឋចំនួន៥០ភាគរយ ដែលគិតជារូបិយប័ណ្ណក្នុងស្រុក និងការលើកលែងពន្ធលើប្រាក់ចំណេញមូលធនលើការទិញ និងជួញដូរមូលបត្ររយៈពេល៣ឆ្នាំ”។
នៅក្នុងសន្និសីទថ្នាក់ជាតិស្តីពី CSX កាលពីខែឧសភា ឆ្នាំ ២០២២ លោកឧបនាយករដ្ឋមន្រ្តី អូន ព័ន្ធមុនីរ័ត្ន រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ បានថ្លែងថា មូលបត្របំណុលរដ្ឋ អាចធ្វើឱ្យរដ្ឋអាចប្រមូលមូលនិធិសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចបាន។
លោកបញ្ជាក់ថា មូលបត្របំណុលរដ្ឋាភិបាលត្រូវបានគេរំពឹងថា នឹងមានប្រជាប្រិយភាព នៅលើទីផ្សារមូលបត្រកម្ពុជា និងផ្តល់នូវតម្លៃគោល សម្រាប់ការជួញដូរមូលបត្រសាជីវកម្ម និងការវិភាគហិរញ្ញវត្ថុ ដូចករណីនៅប្រទេសនានា ដែលមានវិស័យមូលបត្រកំពុងរីកចម្រើនផងដែរ។
ជាមួយគ្នានេះ លោក ស៊ូ សុជាតិ អគ្គនាយកនិយ័តករមូលបត្រកម្ពុជា (SERC) បានប្រាប់ថា សម្រាប់មូលបត្របំណុលគឺជាឆន្ទានុសិទ្ធរបស់រដ្ឋាភិបាលទាំងស្រុង ក្នុងការសម្រេចបោះផ្សាយនូវទំហំទឹកប្រាក់និងចំនួននៃសញ្ញាបណ្ណ។
លោកថ្លែងថា “ផ្សារមូលបត្រកម្ពុជាសាទរ សម្រាប់ការបោះផ្សាយមូលបត្របំណុលរបស់រដ្ឋាភិបាល ដោយសារវាជាឧបករណ៍ហិរញ្ញវត្ថុមួយដែលចូលរួមចំណែក ឬប្រមូលសាច់ប្រាក់ពីក្នុងស្រុក ដើម្បីដាក់បញ្ចូលក្នុងសេចក្តីត្រូវការ”។
លោកស៊ូ សុជាតិបានបន្តថា សម្រាប់ផ្សារមូលបត្រកម្ពុជា វាគឺជាឧបករណ៍មួយ ដែលអាចឈានទៅដល់ការចុះបញ្ជី ឬក៏ឈានទៅដល់ការជួញដូរជាទីផ្សារទី២ នៅក្នុងផ្សារមូលបត្រ ប៉ុន្តែសម្រាប់ការបោះផ្សាយនេះវាទាមទារពេលវេលាបន្ថែមទៀត ដោយសារ CSX មិនទាន់អាចសម្រេចបាននៅក្នុងពេលនេះទេ។
លោកបានបញ្ជាក់ថា ទោះបីជាយ៉ាងណា វាក៏ជាBenchmark មួយដ៏ល្អ មានន័យថា កាលណាមានបណ្ណបំណុល វាគឺជាការកំណត់ថ្លៃមួយ សម្រាប់ប្រភេទបណ្ណបំណុលក្នុងស្រុក។ ការណ៍នេះគឺជាជម្រើសដ៏ល្អមួយ ដែលទីផ្សារអាចរៀនសូត្រ ពីការងារទាំងអស់នេះ។
ប្រទេសទាំងឡាយបង្កើតឡើងដើម្បីកាត់បន្ថយកម្ចីក្រៅស្រុក
លោក ហុង សុហ៊ួរ អគ្គនាយកផ្សារមូលបត្រកម្ពុជា បានលើកឡើងថា ជារឿងធម្មតាដែលរដ្ឋាភិបាល នៃប្រទេសមួយត្រូវមានប្រភពហិរញ្ញប្បទានច្រើនប្រភេទ ដែលអាចប្រើប្រាស់ ដើម្បីកៀរគរមូលនិធិទៅតាមស្ថានភាព ឬតម្រូវការ។
លោកបញ្ជាក់ថា “ពិតមែនតែការចាប់ផ្តើមកន្លងមក វាមានទំហំតូច ប៉ុន្តែខ្ញុំសង្កេតឃើញថាចាប់ផ្តើមកើនឡើងជាលំដាប់។ ការណ៍នេះ វានឹងក្លាយជាប្រភពទុនសំខាន់មួយ របស់រាជរដ្ឋាភិបាលនាពេលអនាគត”។
លោកបានពន្យល់ថា ប្រភពទុនតាមរយៈទីផ្សារមូលបត្រ ត្រូវបានគេចាត់ទុកជាប្រភពទុន មិនចេះរីងស្ងួតដែលយើងអាចមានប្រភពទុនពីក្នុងស្រុក។ ដូច្នេះនៅពេលដែលវាត្រូវមានការអភិវឌ្ឍគ្រប់គ្រាន់ វានឹងទាក់ទាញវិនិយោគិនក្រៅស្រុកផងដែរ។
លោកបានថ្លែងថា “វាត្រូវតែសំខាន់ ព្រោះនៅពេលដែលប្រ ទេសយើងកាន់តែអភិវឌ្ឍន៍ខ្លាំងឡើងៗ ប្រភពហិរញ្ញប្បទានមួយចំនួនដូចជាប្រាក់កម្ចីពីស្ថាប័ន ហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិផ្សេងៗនឹងមានទំនោរថយចុះ អត្រាការប្រាក់នឹងមានទំនោរកើនឡើង”។
ដូច្នេះភាពអំណោយផលវានឹងកាន់តែថយចុះ ដែលនឹងតម្រូវឱ្យរាជរដ្ឋាភិបាល ត្រូវតែស្វែងរកប្រភពហិរញ្ញប្បទានថ្មី ដោយសារប្រទេសយើងកាន់តែរីកចម្រើន យើងនឹងត្រូវការប្រាក់កាន់តែច្រើន ដើម្បីបន្តអភិវឌ្ឍប្រទេសទៅមុខបន្តទៀត។
អ្នកស្រាវជ្រាវសេដ្ឋកិច្ច នៃរាជបណ្ឌិតសភាកម្ពុជា លោកបណ្ឌិតគី សេរីវឌ្ឍន៍បានមានប្រសាសន៍ឲ្យដឹងផងដែរថា បណ្ណបំណុលសាធារណៈ គឺមានសារៈសំខាន់ណាស់ នៅតាមបណ្តាប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍ ។ ដូច្នេះការបោះបណ្ណបំណុលសាធារណៈនេះ ស្មើនឹងប្រជាពលរដ្ឋយកលុយទៅសន្សំជាមួយរដ្ឋាភិបាល ខណៈរដ្ឋាភិបាលខ្ចីប្រាក់ពីប្រជាពលរដ្ឋខ្លួនឯង ដោយផ្តល់អត្រាការប្រាក់ ក្នុងកម្រិតកំណត់ណាមួយដល់ពលរដ្ឋវិញ។
លោកបន្ថែមថា “ការខ្ចីលុយពីពលរដ្ឋខ្លួនឯងនេះ គឺដើម្បីយកទៅធ្វើហិរញ្ញប្បទាន លើការសាងសង់ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ដូចជា ផ្លូវ ស្ពាន ដែលជាការចំណាយប្រាក់ធំៗ ដូច្នេះបណ្ណបំណុលនេះគឺជួយរដ្ឋាភិបាល ឱ្យមានលទ្ធភាពប្រមូលទុនយកទៅកសាង និងវាក៏ជួយឱ្យកាត់បន្ថយការខ្ចីបុលពីក្រៅប្រទេស”។
លោកបញ្ជាក់ទៀតថា ការណ៍នេះចំណេញទាំងអស់គ្នា គឺប្រជាពលរដ្ឋទទួលបានការប្រាក់ពីរដ្ឋ ខណៈរដ្ឋាភិបាលក៏មានប្រាក់គ្រប់គ្រាន់ ដើម្បីយកទៅសាងសង់ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ឬចំណាយទៅលើការចាំបាច់ផ្សេងៗ ដើម្បីជំរុញកំណើនសេដ្ឋកិច្ច។ លោកបន្តថា បើការបោះផ្សាយបណ្ណបំណុលរបស់រដ្ឋ ទទួលបានការគាំទ្រខ្លាំងនោះបង្ហាញពីភាពជោគជ័យ ដល់រដ្ឋក្នុងការកាត់បន្ថយបំណុលខាងក្រៅ។
កាលពីពេលថ្មីៗនេះ ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ចនិងហិរញ្ញវត្ថុ បានប្រកាសថា រដ្ឋាភិបាលគ្រោងនឹងបោះផ្សាយមូលបត្របំណុលរដ្ឋ មានតម្លៃ ១០០លានដុល្លារនៅឆ្នាំ២០២៤នេះ៕