ដោយៈ គង់ ម៉ាលីនណា
ភ្នំពេញៈ រហូតមកទល់ពេលនេះ សមាជិកសហព័ន្ធស្រូវអង្ករកម្ពុជា បានបង្កើតទីផ្សារនាំចេញអង្ករ ទៅកាន់ទីផ្សារអន្តរជាតិបានចំនួនជាង៤០ប្រទេសហើយ។
ប្រធានសហព័ន្ធស្រូវអង្ករកម្ពុជា និងជាប្រធានក្រុមហ៊ុន Amru Rice លោកឧកញ៉ាសុង សារ៉នបានមានប្រសាសន៍ឲ្យដឹងកាលពីសប្តាហ៍មុនថា សម្រេចបានការនាំចេញអង្ករ បានយ៉ាងល្អប្រសើរដោយសារកត្តាជាច្រើនរួមមាន ទី១យើងត្រូវស្វែងយល់អំពីវប្បធម៌របស់ប្រទេស ដែលយើងគ្រោងនាំចេញ។ តាមពិតទៅភាគច្រើន យើងធ្វើជោគជ័យខ្លាំង គឺយើងសិក្សាទៅលើបរិបទវប្បធម៌ ។
លោកបន្តលើកជាឧទាហរណ៍ថា ជនជាតិអឺរ៉ុប ជាទូទៅគួរមានទំនាក់ទំនងយ៉ាងម៉េច ដើម្បីឱ្យចូលជាមួយគាត់បាន។ ដូច្នេះលោកបានសិក្សាពីបរិបទនៃប្រទេសនីមួយៗ នូវគន្លឹះដើម្បីធ្វើឱ្យគាត់ទិញអង្កររបស់យើង សម្រាប់ទីផ្សារចិន យើងក៏មានបរិបទក្នុងការទំនាក់ទំនងភាសា និងប្រើប្រាស់យុទ្ធសាស្រ្ត ដើម្បីឱ្យគាត់អាចទិញអង្ករយើងបានដែរ។
ក្រៅពីសិក្សាអំពីវប្បធម៌ និងទំនាក់ទំនងអំពីប្រទេស ដែលគ្រោងនាំចេញ យើងក៏ត្រូវសិក្សាថាតើយើងមានអ្វី ដែលជាគន្លឹះឱ្យគេទិញយើង។ ប្រសិនបើយើងមានដូចគេ វាអត់មានអ្វីប្លែកសម្រាប់គេទេ ដូច្នេះយើងត្រូវមានអ្វីថ្មីសម្រាប់គាត់(ទីផ្សារអន្តរជាតិ)។ លោកឧកញ៉ា សុង សារ៉នបញ្ជាក់ឲ្យដឹង។
លោកឧកញ៉ា សុង សារ៉ន បានបន្តថា កម្ពុជាទើបតែចាប់ផ្តើមធ្វើទីផ្សារនាំចេញអង្ករ រយៈពេល១០ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ទោះបីជាទទួលបានផ្លែផ្កាល្អប្រសើរ តែក៏មានបញ្ហាប្រឈម និងជួបការលំបាកច្រើន ដែលបានហែលឆ្លង។
លោកបញ្ជាក់ថា “បញ្ហាដែលកម្ពុជាជួបប្រទះ គឺយើងជាប្រទេសមួយដែលទើបលេចមុខមាត់ថ្មី ជាប្រទេសដែលអត់ឃ្លានខ្វះស្បៀង ទៅជាប្រទេសសល់ស្បៀង ក្រោមការដឹកនាំរបស់សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ធ្វើឱ្យកម្ពុជា សល់ស្រូវច្រើន ដែលត្រូវកែច្នៃនាំចេញ”។
លោកឧកញ៉ាបានបន្ថែមថា ប្រទេសយើងថ្មី ជាធម្មតាកម្រិតនៃការផលិតរបស់យើងនៅទាប ជាងប្រទេសជិតខាង ដែលមានបទពិសោធន៍យូរឆ្នាំ ការផលិតរបស់គេបានធំ ដោយប្រើដើមតិច ធ្វើឱ្យគេអាចប្រកួតប្រជែងទៅលើតម្លៃបាន។
បញ្ហាប្រឈមរបស់កម្ពុជា មួយទៀតនោះគឺ ការដឹកជញ្ជូន ។ មានន័យថា ប្រព័ន្ធដឹកជញ្ជូនពីវាលស្រែ ដល់រោងម៉ាស៊ីនកិនស្រូវ កំពង់ផែ ហើយនឹងការដឹកជញ្ជូនតាមនាវាសមុទ្រ ទៅប្រទេសចុងក្រោយ ដែលទិញអង្កររបស់យើង។
លោកឧកញ៉ាសុង សារ៉នបានបន្តថា ទោះយ៉ាងណា កម្ពុជា អាចធ្វើបានល្អ ទៅលើការនាំចេញអង្ករទៅទីផ្សារអន្តរជាតិ និងគ្រោងបង្កើនការនាំចេញអង្ករក្រអូប និងអង្ករសរីរាង្គទៅកាន់ទីផ្សារអាមេរិក ខណៈសហព័ន្ធស្រូវអង្ករកម្ពុជា (CRF) យល់ឃើញថា ទីផ្សារនេះមានសក្ដានុពលខ្លាំង៕