ដោយៈ ម៉ាណេត
ភ្នំពេញៈកម្ពុជាត្រូវការជាចាំបាច់ ក្នុងការជំរុញលើកទឹកចិត្តដល់ការវិនិយោគ ក្នុងស្រុក និងពីបរទេសឱ្យទាញយកផលចំណេញ ពីកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីទ្វេភាគីនិងក្នុងតំបន់ ដែលត្រូវបានបង្កើតឡើងកាលពីពេលថ្មីៗនេះ ដើម្បីឱ្យឆាប់រើខ្លួនចេញពីវិបត្តិជំងឺកូវីដ១៩ ។ នេះបើយោងតាមការអនុសាសន៍របស់ធនាគារពិភពលោក (World Bank) កាលពីម្សិលមិញ។
លោកស្រីអ៊ីងហ្គូណា ដូប្រាចា នាយិកាប្រចាំប្រទេសកម្ពុជា របស់ធនាគារពិភពលោក មានប្រសាសន៍ថា “ឆ្ពោះទៅពេលខាងមុខ ជាការចាំបាច់ដែលត្រូវជំរុញលើកទឹកចិត្តដល់ការវិនិយោគក្នុងស្រុក និងពីបរទេស ឱ្យទាញយកផលចំណេញពីកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីទ្វេភាគី និងក្នុងតំបន់ដែលត្រូវបានបង្កើតឡើងកាលពីពេលថ្មីៗនេះ” ។
លោកស្រីបន្តទៀតថា “លទ្ធភាពនេះអាចធ្វើទៅរួច តាមរយៈការដាក់ចេញឱ្យបានឆាប់រហ័សនូវច្បាប់ វិនិយោគមានភាពប្រកួតប្រជែង និងប្រការលើកទឹកចិត្តនានាដល់ការវិនិយោគ អមដោយវិធានការទាំងឡាយ សំដៅបង្កភាពងាយស្រួលដល់ការធ្វើអាជីវកម្ម ផងដែរ” ។
ក្នុងគោលបំណងជួយសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា ឱ្យឆាប់រើខ្លួនចេញពីការរាតត្បាតជំងឺនេះ ជាអនុសាសន៍ របាយការណ៍របស់ World Bank បានស្នើឱ្យបង្កើនការវិនិយោគសាធារណៈសម្រាប់ជួយដល់ជនក្រីក្រី និងសម្រាប់ជំរុញកំណើន រួមមានទាំងកម្មវិធីបង្កើតការងារជាថ្នូរយកប្រាក់កម្រៃប្រចាំថ្ងៃ (cash-for-work projects) ទន្ទឹមគ្នានេះ លើកកម្ពស់វិស័យអតិពលកម្មនានា ដើម្បីបង្កើតការងារក្នុងឱកាស ដែលមានការងើបឡើងឆាប់រហ័សនៃតម្រូវការទំនិញប្រើប្រាស់ក្នុងស្រុក។
របាយការណ៍ក៏បានលើកឡើងដែរ នូវឱកាសនានាសម្រាប់សម្រួលការពង្រីក ការវិនិយោគក្នុងស្រុក និងពីបរទេស ដោយផ្អែកលើកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីទ្វេភាគី និងក្នុងតំបន់ក្នុងពេលថ្មីៗនេះ រួមមាន កិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីរវាងកម្ពុជា និងចិន និង កិច្ចព្រមព្រៀងភាពជាដៃគូសេដ្ឋកិច្ចគ្រប់ជ្រុងជ្រោយតំបន់ (RCEP)។
របាយការណ៍នេះ បានចង្អុលបង្ហាញដែរ អំពីសារៈសំខាន់ចាំបាច់បំផុតនៃការរៀបចំបង្កើនឱ្យមានហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធរឹងមាំមួយ សម្រាប់វ៉ាក់សាំងកូវីឌ១៩ ក៏ដូចជាការតាមដានឱ្យបានដិតដល់ផងដែរ នូវភាពងាយរងគ្រោះផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច ដែលអាចបង្កដោយកំណើនអូសបន្លាយយូរពេក របស់វិស័យសំណង់ និងអចលនទ្រព្យ។
ការស្ទង់មតិតាមទូរស័ព្ទ ដែលធនាគារពិភពលោកបានធ្វើពីរដង ក្នុងរយៈពេលកន្លងទៅបានឱ្យដឹងថា ចំនួនអ្នកផ្តល់ចម្លើយ ដែលកំពុងធ្វើការក្នុងពេលស្ទង់មតិ មានការធ្លាក់ចុះពី៨២ភាគរយ នៅពេលមានការផ្ទុះជំងឺកូវីដ១៩ដំបូង មកនៅត្រឹម៧១ភាគក្នុងខែឧសភា ឆ្នាំ២០២០ ហើយតួលេខនេះ ហាក់ដូចជានៅដដែលក្នុងខែសីហា ឆ្នាំ២០២០ ។
ការរាតត្បាតជំងឺនេះ នៅតែបន្តជះផលអវិជ្ជមាន ទៅលើសកម្មភាពធុរកិច្ច ដែលមិនមែនជាការដាំដុះ ប៉ុន្តែក្នុងសភាពមួយដែលមិនសូវធ្ងន់ធ្ងរណាស់ណាទេ បើប្រៀបធៀបទៅនឹងពេលដែលវិបត្តិនេះបានផ្ទុះឡើងភ្លាម។
ការបាត់បង់ចំណូល នៅតែមានទំហំធំធេងនៅឡើយ បើទោះជាការធ្លាក់ចុះចំណូលគ្រួសារថយល្បឿនបន្តិចវិញ ក្រោយពីរដ្ឋាភិបាលបានដាក់ចេញកម្មវិធីថ្មីមួយ សម្រាប់ផ្ទេរសាច់ប្រាក់ទៅជួយគ្រួសារក្រីក្រ និងងាយរងគ្រោះ។ ការស្ទង់មតិទាំងនោះបង្ហាញថា ជិត៩០ភាគរយនៃក្រុមគ្រួសារ ដែលត្រូវបានកំណត់អត្តសញ្ញាណថា ជាអ្នកក្រក្រី ដែលពួកគេបានរាយការណ៍ថា បានទទួលប្រាក់សង្គ្រោះនៅក្នុងខែសីហា និងកញ្ញា។
របាយការណ៍នេះ មានជំពូកពិសេសមួយផ្តោតទៅលើ ការស្ទង់មតិលើសកម្មភាពធុរកិច្ចកម្ពុជា (Cambodia Business Pulse Surveys/BPS) ដែលត្រូវបានធ្វើឡើងសម្រាប់ស្វែងយល់អំពី ផលប៉ះពាល់របស់កូវីដ១៩ទៅលើធុរកិច្ច។ ការស្ទង់មតិលើសកម្មភាពធុរកិច្ចនេះ ត្រូវបានធ្វើជាមួយក្រុមហ៊ុនជាង៥០០ក្រុមហ៊ុន ដែលបានចាប់ផ្តើមពីខែមិថុនាដល់ខែកញ្ញា ហើយលទ្ធផលបង្ហាញថា អាជីវកម្មជាច្រើនបានបើកទ្វារឡើងវិញហើយតាំងពីខែមិថុនាមក។
យ៉ាងណាក្តី ការលក់នៅមានកម្រិតទាបខ្លាំង ពិសេសសម្រាប់អាជីវកម្មខ្នាតមីក្រូ តូច និងមធ្យម និងសម្រាប់បណ្តាក្រុមហ៊ុនជាច្រើននៅខេត្តសៀមរាប៕
