ដោយៈ គង់ ម៉ាណា
ភ្នំពេញៈ ទិដ្ឋភាពសហគ្រិនភាពរបស់ប្រទេសកម្ពុជា នឹងមានការផ្លាស់ប្តូរដ៏សំខាន់មួយ ជាមួយនឹងការដាក់ចេញនូវសន្ទស្សន៍នវានុវត្តន៍សហគ្រាសកម្ពុជា(CEII)។
នៅក្នុងសិក្ខាសាលាមួយ ដែលធ្វើឡើងនៅសណ្ឋាគារ Hyatt Regency Phnom Penh ថ្ងៃទី ៣ ខែមីនា ការផ្តួចផ្តើមគំនិតដំបូងដោយក្រសួងឧស្សាហកម្ម វិទ្យាសាស្ត្រ បច្ចេកវិទ្យា និងនវានុវត្តន៍ (MISTI) គឺជាជំហានដ៏សំខាន់មួយ ឆ្ពោះទៅរកការពង្រឹងប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ីនវានុវត្តន៍របស់ប្រទេស។
សន្ទស្សន៍នវានុវត្តន៍សហគ្រាសកម្ពុជា ដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងយុទ្ធសាស្ត្រជាតិ។ សន្ទស្សន៍នេះបម្រើជាឧបករណ៍ដ៏រឹងមាំ និងសមស្របតាមបរិបទ សម្រាប់វាយតម្លៃសមត្ថភាពច្នៃប្រឌិត របស់សហគ្រាស។
ដោយផ្តោតលើទាំងធាតុចូល និងលទ្ធផលច្នៃប្រឌិតCEII ផ្តល់នូវការយល់ដឹងសំខាន់ៗ ដែលនឹងជូនដំណឹងដល់ការបង្កើតគោលនយោបាយ ការវិនិយោគជាយុទ្ធសាស្ត្រ និងការអនុវត្តអាជីវកម្មប្រកបដោយភាពច្នៃប្រឌិត។
នៅក្នុងសុន្ទរកថាបើក លោកហែម វ៉ាន់ឌី រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួង ឧស្សាហកម្ម វិទ្យាសាស្ត្រ បច្ចេកវិទ្យា និងនវានុវត្តន៍ (MISTI) បានគូសបញ្ជាក់ពីតួនាទីសំខាន់នៃនវានុវត្ដន៍ ក្នុងការជំរុញកំណើនសេដ្ឋកិច្ច លើកកម្ពស់ការប្រកួតប្រជែង និងលើកកម្ពស់ការអភិវឌ្ឍន៍ប្រកបដោយចីរភាព។
លោកបានថ្លែងថា “នវានុវត្ដន៍ត្រូវបានទទួលស្គាល់ថា ជាកាតាលីករដ៏សំខាន់ សម្រាប់ការពន្លឿនការអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ច និងសង្គមឌីជីថល ដែលនឹងរួមចំណែកដល់ការបង្កើតម៉ូដែលថ្មី នៃកំណើនសេដ្ឋកិច្ចសម្រាប់កម្ពុជា”។
គោលការណ៍ណែនាំនេះ មានគោលបំណងលើកកម្ពស់វប្បធម៌នវានុវត្តន៍ នៅក្នុងសហគ្រាសធុនតូច មធ្យម និងធំ ដែលចុងក្រោយបានរួមចំណែក ដល់ចក្ខុវិស័យរបស់ប្រទេសកម្ពុជាឆ្នាំ ២០៣០ និងឆ្នាំ ២០៥០។
លោក Igor Driesmans ឯកអគ្គរដ្ឋទូតសហភាពអឺរ៉ុបប្រចាំព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា បានថ្លែងថា ការចូលរួមយ៉ាងសកម្មរបស់អ្នកពាក់ព័ន្ធទាំងអស់មានសារៈសំខាន់ណាស់ ក្នុងការធានាឱ្យការអនុវត្តឧបករណ៍នេះ ទទួលបានជោគជ័យ ហើយទីបំផុតសម្រេចបាននូវគោលបំណងដែលបានគ្រោងទុក។
លោកបន្តថា នៅកម្ពុជាសក្ដានុពលនៃការបង្កើតថ្មី គឺធំធេងណាស់។ ចំនួនប្រជាជនវ័យក្មេង និងថាមវន្តរបស់ប្រទេស រួមជាមួយនឹងការបង្កើនលទ្ធភាព ប្រើប្រាស់បច្ចេកវិទ្យាឌីជីថល បង្កើតបរិយាកាសសម្រាប់ការផ្លាស់ប្តូរ។
លោក Driesmans បានសង្កត់ធ្ងន់ថា សហភាពអឺរ៉ុបមើលឃើញពីសក្តានុពលនេះ ជាមូលហេតុដែលពួកគេ នៅតែប្តេជ្ញាគាំទ្រដល់កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់កម្ពុជា ក្នុងការកសាងសេដ្ឋកិច្ច បរិយាប័ន្ន និរន្តរភាព និងនវានុវត្តន៍។
លោក Driesmans បាននិយាយថា សហភាពអឺរ៉ុបគាំទ្រគោលនយោបាយ ដែលលើកកម្ពស់ការផ្ទេរបច្ចេកវិទ្យា បង្កើនការលើកទឹកចិត្តសម្រាប់កំណើនផលិតភាព និងពង្រឹងឧស្សាហកម្មក្នុងស្រុក រួមទាំងMSMEs។ កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងទាំងនេះ មានសារៈសំខាន់ណាស់ នៅពេលដែលប្រទេសកម្ពុជា ត្រៀមចាកចេញពីប្រទេសអភិវឌ្ឍតិចតួច។
លោកសុខ ណារិន តំណាងអង្គការUNIDO ប្រចាំកម្ពុជា បានឱ្យដឹងថា ការលើកកម្ពស់វប្បធម៌នវានុវត្តន៍ គឺជាកត្តាចាំបាច់សម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជា ដើម្បីសម្រេចបាននូវកំណើនសេដ្ឋកិច្ច ប្រកបដោយចីរភាព និងការប្រកួតប្រជែងនៅក្នុងទីផ្សារពិភពលោក។
លោកបានថ្លែងថា ជាមួយគ្នានេះ យើងអាចផ្តល់អំណាចដល់សហគ្រាសរបស់យើងឱ្យរីកចម្រើន និងសម្រេចបាននូវគោលដៅប្រកបដោយមហិច្ឆិតានៃចក្ខុវិស័យឆ្នាំ២០៥០ ដែលមានគោលបំណងឱ្យកម្ពុជា ក្លាយជាប្រទេសមានចំណូលមធ្យមកម្រិតខ្ពស់នៅឆ្នាំ ២០៣០ និងជាប្រទេសដែលមានចំណូលខ្ពស់នៅឆ្នាំ២០៥០។
លោកណារិន បាននិយាយថា គោលដៅអភិវឌ្ឍន៍ប្រកបដោយនិរន្តរភាពទី៩ ទទួលស្គាល់អន្តរកម្មដ៏រឹងមាំរវាងឧស្សាហកម្ម នវានុវត្ដន៍ និងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ។
វិស័យឧស្សាហកម្មគឺជាប្រភពសំខាន់ នៃនវានុវត្ដន៍ដែលផ្តល់នូវដំណោះស្រាយបច្ចេកវិទ្យា សម្រាប់ការអភិវឌ្ឍន៍ប្រកបដោយនិរន្តរភាព និងជាមេត្រីភាពបរិស្ថាន។
លោកបានលើកឡើង ពីសន្ទស្សន៍នវានុវត្តន៍សកលក្នុងឆ្នាំ ២០២១ កម្ពុជាជាប់ចំណាត់ថ្នាក់ទី១០៩ ក្នុងចំណោមប្រទេសចំនួន ១៣២។
ជាពិសេស លោកបាននិយាយថា យោងតាមរបាយការណ៍អភិវឌ្ឍន៍ឧស្សាហកម្មរបស់UNIDO ឆ្នាំ ២០២៤ ប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ជាច្រើនបានបរាជ័យ ក្នុងការសម្រេចបាននូវគោលដៅអភិវឌ្ឍន៍ប្រកបដោយចីរភាពជាច្រើន ជាពិសេស៨០ភាគរយ មិនបានឈានដល់គោលដៅច្នៃប្រឌិតក្នុងគោលដៅទី៩៕