ដោយៈ គង់ ម៉ាលីនណា
ភ្នំពេញៈ រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានបញ្ចេញប្រាក់ជិត៥២០ លានដុល្លារអាមេរិកក្នុងឆ្នាំ ២០២៣ ដើម្បីធ្វើការទូទាត់សេវាបំណុលរបស់ខ្លួន ដោយចំនួននេះកើនឡើងជាង១០ភាគរយ បើធៀបឆ្នាំ២០២២។
:គិតត្រឹមចុងឆ្នាំ ២០២៣ កម្ពុជាមានសន្និធិបំណុលសាធារណៈសរុបជាង១១ពាន់លានដុល្លារ។ នេះបើយោងតាមក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ។
ឯកសារព្រឹត្តិបត្រស្ថិតិបំណុលសាធារណៈកម្ពុជា (Cambodia Public Debt Statistical Bulletin) នៃក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ ឱ្យដឹងថា ក្នុងត្រីមាសទី៤ ឆ្នាំ ២០២៣ រដ្ឋាភិបាលបានទូទាត់សេវាបំណុលសរុបចំនួន៨២,១៤ លានដុល្លារអាមេរិក។
ជារួមនៅក្នុងឆ្នាំ ២០២៣ រាជរដ្ឋាភិបាលបានទូទាត់សេវាបំណុលសរុបចំនួន៥១៩,៧ លានដុល្លារអាមេរិក ដែលរួមមានទី១ ក្របខ័ណ្ឌបំណុលសាធារណៈ ក្រៅប្រទេសមានប្រមាណ៤៩៥,២៦ លានដុល្លារអាមេរិក (ប្រាក់ដើម ៣៧៩,៦៧លានដុល្លារ និងការប្រាក់កម្រៃផ្សេងៗ ១១៥,៦ លានដុល្លារ) និងទី២ ក្របខ័ណ្ឌបំណុលសាធារណៈក្នុងប្រទេស មានប្រមាណ២៤,៤៤លានដុល្លារ (ប្រាក់ដើម ២៣,២៩លានដុល្លារ ការប្រាក់១,១៥ លានដុល្លារ)។
ប្រាក់ដែលរដ្ឋាភិបាលបញ្ចេញ នៅក្នុងឆ្នាំ២០២៣ គឺកើនឡើង ១២ភាគរយ បើធៀបនឹងឆ្នាំ ២០២២។
ទោះយ៉ាងណាទន្ទឹម នឹងការទូទាត់សេវាបំណុលខាងលើ ក្នុងឆ្នាំ ២០២៣ រដ្ឋាភិបាលក៏បានចុះកិច្ចព្រមព្រៀង ឥណទានសម្បទានថ្មីជាមួយដៃគូអភិវឌ្ឍនានាសរុប១,៨១ ប៊ី (ពាន់) លានដុល្លារអាមេរិក សមមូល១៣៣៩,២២ លានអេសដេអ៊ែ ដែលស្មើប្រមាណ៧៩ភាគរយនៃពិតានដែលច្បាប់អនុញ្ញាត (១ ៧០០ លានអេសដេអ៊ែ) ក្នុងនោះក្របខ័ណ្ឌទ្វេភាគី មានប្រមាណ៥៧ភាគរយ និងក្របខ័ណ្ឌពហុភាគី មានប្រមាណ ៤៣ ភាគរយ។ បើធៀបនឹងរយៈពេលដូចគ្នាកាលពីឆ្នាំ២០២២ គឺការចុះកិច្ចព្រមព្រៀងឥណទានសម្បទានថ្មី ក្នុងឆ្នាំ២០២៣ មានការថយចុះប្រមាណ១៦ភាគរយ។
ឯកសារបានបញ្ជាក់ថា ឥណទានទាំងនេះសុទ្ធសឹងជាឥណទានមានកម្រិតសម្បទានខ្ពស់ ដោយមានធាតុអំណោយជាមធ្យមប្រមាណ៤៥ភាគរយ។ គោលដៅការចុះកិច្ចព្រមព្រៀងឥណទានថ្មី ទាំងនេះ គឺសម្រាប់បំពេញតម្រូវការហិរញ្ញប្បទាន ក្នុងវិស័យអាទិភាពរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល ដើម្បីសំដៅរួមចំណែកទ្រទ្រង់ចីរភាព នៃកំណើនរយៈពេលវែង និងបង្កើតផលិតភាពសេដ្ឋកិច្ច ឬផលិតភាពផលិតកម្ម។
សម្រាប់សន្និបំណុលកម្ពុជា គិតនៅត្រឹមដំណាច់ឆ្នាំ២០២៣ (គិតទាំងបំណុលមរតក) គឺមានសរុប១១,២៤ ប៊ី(ពាន់) លានដុល្លារអាមេរិក ក្នុងនោះ៩៩,៥ភាគរយ ត្រូវនឹងប្រមាណ១១,១៩ ប៊ីលានដុល្លារជាបំណុលសាធារណៈក្រៅប្រទេស (ក្របខ័ណ្ឌទ្វេភាគីប្រមាណ ៦៤ ភាគរយ និងក្របខ័ណ្ឌពហុភាគី៣៦ភាគរយ) និង ០,៥ ភាគរយ ត្រូវនឹងប្រមាណ៥២,៣៩លានដុល្លារ ជាបំណុលសាធារណៈក្នុងប្រទេស។
យោងតាមឯកសារ គឺសមាសភាគបំណុលសាធារណៈ រួមមាន ៤៦ ភាគរយជាដុល្លារអាមេរិក, ១៩ ភាគរយជាអេសដេអ៊ែ, ១១ ភាគរយជាយ័នចិន, ១១ភាគរយ ជាយេនជប៉ុន, ៧ភាគរយជាអឺរ៉ូ, និង ៦ ភាគរយទៀតជារូបិយវត្ថុជាតិ និងរូបិយប័ណ្ណផ្សេងៗ។
ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុបានលើកឡើងថា ស្ថានភាពបំណុលសាធារណៈបច្ចុប្បន្នរបស់កម្ពុជា នៅតែត្រូវបានវាយតម្លៃថាស្ថិតនៅក្នុងភាពអាចគ្រប់គ្រងបាន ពោលគឺនៅតែមាន “ចីរភាព” និង “ហានិភ័យកម្រិតទាប”ដដែល ទោះបីសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាទទួលរងនូវផលប៉ះពាល់ពីការរីករាលដាលនៃវិបត្តិជំងឺកូវីដ១៩ និងពីកត្តាខាងក្រៅផ្សេងទៀតក្តី។
ការរក្សាបានចីរភាពបំណុលសាធារណៈនេះ គឺអាស្រ័យដោយកម្ពុជាមានប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រង បំណុលសាធារណៈមួយដ៏រឹងមាំ ដែលមានជាអាទិ៍១. ក្របខ័ណ្ឌគតិយុត្ត, ២. គោលនយោបាយ, យុទ្ធសាស្ត្រ, និងនីតិវិធីគ្រប់គ្រងប្រតិបត្តិការគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ, ៣. សមត្ថភាពស្ថាប័ន និងធនធានមនុស្សគ្រប់គ្រាន់, និង ៤. ប្រព័ន្ធព័ត៌មានវិទ្យាសម្រាប់គ្រប់គ្រងប្រតិបត្តិការ និងរក្សាទុកទិន្នន័យដើម្បីជាមូលដ្ឋាននៃការវិភាគ និងតាមដានហានិភ័យបំណុល។ល។
យោងតាមឯកសារ “ថវិកាសង្ខេបឆ្នាំ ២០២៤” ក្នុងឆ្នាំ ២០២៤ រដ្ឋាភិបាល គ្រោងនឹងបង្កើនសន្និធិបំណុលសាធារណៈ ប្រមាណ ១០៨លានដុល្លារអាមេរិក ពីការបោះផ្សាយមូលបត្ររដ្ឋ និងប្រមាណ ១៧,០០០លានអេសដេអ៊ែពីដៃគូអភិវឌ្ឍ (រក្សាពិតានដូចក្នុងឆ្នាំ ២០២៣)៕