ដោយ៖ CSX
ភ្នំពេញៈ ប្រធានបទនេះ គឺជាប្រធានបទដែលគេតែងបានឮ ប្រជាជនខ្មែរនិយាយជាញឹកញាប់ ស្របពេលមនុស្សភាគច្រើន នៅមិនទាន់ញែកដាច់ពីគ្នានៅឡើយ រវាងការជួញដូរភាគហ៊ុន និងល្បែងស៊ីសង។
ការផ្សារភ្ជាប់ទង្វើទាំងពីរនេះជាមួយគ្នា ភាគច្រើនគឺផ្អែកលើការធ្លាប់ឃើញ ធ្លាប់ឮ នៅក្នុងខ្សែភាពយន្តនានា ដូចជា ភាពយន្តហុងកុង និងអាមេរិកជាដើម។
យើងខ្ញុំសូមអនុញ្ញាតបកស្រាយ ដូចតទៅនេះ
ផ្សារហ៊ុនត្រូវបានគេបង្កើតឡើងរាប់រយឆ្នាំមកហើយ ដើម្បីបង្កភាពងាយស្រួលក្នុងការរកឃើញគ្នា រវាងម្ចាស់ក្រុមហ៊ុននានា ដែលត្រូវការទុនវិនិយោគបន្ថែម តាមរយៈការបញ្ចូលភាគហ៊ុនិកថ្មីៗបន្ថែម និងអ្នកដែលមានទុនចង់ចូលហ៊ុនវិនិយោគ ជាមួយក្រុមហ៊ុនផ្សេង។ ការរកឃើញគ្នានេះ អនុញ្ញាតឱ្យក្រុមហ៊ុនទាំងនោះ ទទួលបានទុនយកទៅពង្រីកការវិនិយោគរបស់ខ្លួន ដែលជាប្រយោជន៍សម្រាប់ក្រុមហ៊ុន និងភាគហ៊ុនិកផ្ទាល់ផង និងសេដ្ឋកិច្ចទាំងមូលផង។
ដូច្នេះជាមូលដ្ឋានគ្រឹះ ការជួញដូរភាគហ៊ុន គឺជាការជួញដូរភាពជាម្ចាស់កម្មសិទ្ធិលើក្រុមហ៊ុនមួយ។ ការទិញភាគហ៊ុននៃក្រុមហ៊ុនមួយ ដែលចុះបញ្ជីនៅផ្សារហ៊ុន គឺជាការចូលហ៊ុនរកស៊ីនៅក្នុងក្រុមហ៊ុននោះ។ នេះគឺជាទម្រង់មួយនៃការវិនិយោគ ដូចការធ្វើអាជីវកម្មដទៃទៀតដែរ។
ជាជាងយើងបើកអាជីវកម្មផ្ទាល់ខ្លួន ឬចូលហ៊ុនធ្វើអាជីវកម្មជាមួយមិត្តភក្តិ/បងប្អូន យើងចូលហ៊ុនធ្វើអាជីវកម្ម ជាមួយក្រុមហ៊ុនដែលចុះបញ្ជីនៅផ្សារហ៊ុន។ ដូច្នេះលទ្ធភាពចំណេញ ឬហានិភ័យនៃការខាតបង់ គឺដូចគ្នានឹងហានិភ័យនៃអាជីវកម្មមួយដែរ។ បានន័យថា យើងអាចនឹងរកស៊ីចំណេញបានច្រើនឬខាតច្រើន ប៉ុន្តែក្នុងពេលវេលាមួយយូរ មិនមែនតែមួយប៉ព្រិចភ្នែក ដូចការលេងល្បែងស៊ីសងឡើយ។ ហើយបើខាត ក៏មិនមែនខាតម្តងទាំងអស់ ដូចការលេងល្បែងស៊ីសងដែរ លើកលែងតែក្រុមហ៊ុននោះក្ស័យធនតែម្តង។
នៅមួយជ្រុងទៀត បើយើងពិនិត្យមើលលក្ខណៈរបស់ល្បែង គឺវាជាការភ្នាល់លុយទៅលើអ្វីមួយ ដោយផ្សង និងសង្ឃឹមច្រើនលើសំណាងថា “នឹងឈ្នះ” ដោយមិនមានការសិក្សានិងវិភាគ ជាលក្ខណៈវិទ្យាសាស្ត្រ ឱ្យបានល្អិតល្អន់ជាមុនឡើយ។ ដូច្នេ ឱកាសនៃការចាញ់ ឬខាតបង់អាចមានច្រើនជាងឆ្ងាយ។
ផ្ទុយមកវិញចំពោះការវិនិយោគលើអាជីវកម្មមួយ គេមានក្បួននិងវិធីសាស្ត្រច្បាស់លាស់ជាច្រើន ដូចជាការសិក្សា និងវិភាគលើតម្រូវការទំនិញលើទីផ្សារ គូប្រជែងលើទីផ្សារនិងគួប្រកួតប្រជែងសក្តានុពល ការគ្រប់គ្រងបុគ្គលិក ប្រសិទ្ធិភាពគ្រប់គ្រងក្រុមហ៊ុន និងយុទ្ធសាស្ត្ររបស់ថ្នាក់ដឹកនាំក្រុមហ៊ុនជាដើម។
ការសិក្សា និងវិភាគទាំងអស់នេះ នឹងជួយកាត់បន្ថយហានិភ័យ និងបង្កើនលទ្ធភាពទទួលបានជោគជ័យនៅក្នុងការវិនិយោគ។
ទោះជាយ៉ាងនេះក៏ដោយ ការប្រដូចផ្សារហ៊ុនទៅនឹងកន្លែងល្បែងស៊ីសង មិនមែនខុសទាំងស្រុងនោះទេ។ ការជួញដូរនេះអាចទៅជាល្បែងស៊ីសង ប្រសិនបើអ្នកជួញដូរភាគហ៊ុនចង់ឱ្យវាទៅជាល្បែងស៊ីសង។
ល្បែងស៊ីសងនៅលើផ្សារហ៊ុន មានន័យថាជាការស្មានថ្លៃហ៊ុនទុកមុន រួចភ្នាល់ទៅលើថ្លៃហ៊ុននោះ។ បើមនុស្សម្នាក់ភ្នាល់ថាថ្លៃភាគហ៊ុនមួយនឹងឡើង នោះគាត់នឹងទិញភាគហ៊ុននោះពីពេលឥឡូវ រួចទុករងចាំភាគហ៊ុននោះឡើងថ្លៃដូចការរំពឹងទុក ហើយគាត់នឹងលក់វាចេញវិញដើម្បីយកប្រាក់ចំណេញ។
ផ្ទុយមកវិញ បើមនុស្សម្នាក់ភ្នាល់ថា ថ្លៃភាគហ៊ុនមួយនឹងធ្លាក់ចុះ នោះគាត់នឹងលក់វាចេញពីពេលឥឡូវឱ្យហើយ។ ការស្មានទុកមុននិងភ្នាល់នេះ មានហានិភ័យខ្ពស់ ដោយសារថ្លៃភាគហ៊ុន ដែលឡើងចុះនៅលើទីផ្សារ គឺវាអាស្រ័យទៅលើការយល់ឃើញនិងអារម្មណ៍របស់វិនិយោគិនទាំងឡាយ ផ្សេងទៀតនៅលើទីផ្សារ។
ជាធម្មតាការយល់ឃើញ និងអារម្មណ៍របស់មនុស្សពិបាកនឹងស្មានយល់ ហើយអាចប្រែប្រួលគ្រប់ពេលវេលា។ ដូច្នេះហើយបានជាការស្មានទុកជាមុន និងភា្នល់នេះច្រើនធ្វើឡើងលើរយៈពេលខ្លី ជាទូទៅពីរយៈពេលប៉ុន្មាននាទីទៅប៉ុន្មានថ្ងៃ។ ហើយការណ៍ដែលអាចចំណេញ ឬខាតច្រើន ក្នុងរយៈពេលខ្លីបែបនេះហើយ ដែលធ្វើឱ្យការជួញដូរហ៊ុនកាន់តែមានលក្ខណៈដូចល្បែងស៊ីសង។
ការជួញដូរភាគហ៊ុនរបៀបលេងល្បែងនេះ ជាទូទៅកើតឡើងនៅពេលដែលថ្លៃភាគហ៊ុនមានការឡើងចុះខ្លាំង និងញឹកញាប់ (volatility) ដែលធ្វើឱ្យអ្នកចូលចិត្តកេងចំណេញពីបម្រែបម្រួលថ្លៃនៅលើទីផ្សារ (speculators) មានឱកាសច្រើនក្នុងការទិញលក់ៗ កេងចំណេញពីគម្លាតថ្លៃឡើងចុះ។ ប្រសិនបើថ្លៃភាគហ៊ុនមិនសូវប្រែប្រួលទេ ការជួញដូរកេងចំណេញលើថ្លៃភាគហ៊ុន របៀបជាល្បែងនេះ ក៏មិនសូវមានដែរ។
សរុបសេចក្តីមក ការជួញដូរភាគហ៊ុន ក្នុងលក្ខណៈជាការវិនិយោគ ឬជាការលេងល្បែងស៊ីសង វាអាស្រ័យលើបុគ្គលិកលក្ខណៈ របស់វិនិយោគិនផ្ទាល់នីមួយៗថា តើបុគ្គលិកលក្ខណៈរបស់គាត់ ជាអ្នកចូលចិត្តភ្នាល់ចង់បានប្រាក់ចំណេញច្រើន ក្នុងពេលតែមួយថ្ងៃឬប៉ុន្មានថ្ងៃ ឬជាអ្នកវិនិយោគ ដែលមានគោលដៅរកប្រាក់ចំណេញ ពីអាជីវកម្មដូចអាជីវកម្មទូទៅធម្មតា?។
ប្រសិនបើគាត់ជាអ្នកវិនិយោគ ដែលមានគោលដៅទទួលបានប្រាក់ចំណេញឬភាគលាភពីក្រុមហ៊ុន នោះគាត់មិនចាំបាច់ខ្វល់ពីថ្លៃភាគហ៊ុន នៅលើទីផ្សារដែលប្រែប្រួលរាល់ថ្ងៃនោះទេ។ ការវិនិយោគបែបនេះ គឺត្រូវប្រើពេលវេលាយូរ ដូចការវិនិយោគលើអាជីវកម្មធម្មតាទូទៅដែរ។
ដូច្នេះលុយដែលយកមកវិនិយោគលើភាគហ៊ុន ក្នុងគោលដៅនេះ គួរតែជាលុយសន្សំ ដែលអាចកប់ទុកក្នុងការវិនិយោគរយៈពេលវែងបាន។ ការយកលុយដែលអាចប្រើបានតែក្នុងរយៈពេលខ្លី មកជួញដូរភាគហ៊ុន គឺធ្វើឱ្យការជួញដូរនេះ មានលក្ខណៈកាន់តែដូចល្បែងស៊ីសង។ ការជួញដូរហ៊ុនរបៀបជាល្បែងនេះ ត្រូវបានគេហៅថាជាការ “លេងហ៊ុន” ទៅវិញ មិនមែនជាការវិនិយោគលើភាគហ៊ុនឡើយ៕