ទំហំនៃការវិនិយោគលើកំពង់ផែរបស់ពិភពលោករំពឹងហក់ឡើងដល់ជាង២ទ្រីលានដុល្លារអាមេរិក
ដោយ: គង់ លាងហួរ
អន្តរជាតិ: ក្នុងរយៈពេលជាច្រើនសតវត្សកន្លងមក ការគ្រប់គ្រងកំពង់ផែ ជាមជ្ឈមណ្ឌលដឹកជញ្ជូន ដ៏ធំបំផុតរបស់ពិភពលោក បានជួយបន្ធូរបន្ថយភាពក្រីក្រ និងកសាងវណ្ណៈកណ្តាល និងអនុញ្ញាតឱ្យក្រុមហ៊ុនអន្តរជាតិ មានឱកាសស្វែងរកកម្លាំងពលកម្មក្នុងតម្លៃថោក។
កំពង់ផែសមុទ្រ បានវិវត្តន៍ពីប៉ុស្តិ៍ពាណិជ្ជកម្ម និងមូលដ្ឋានទ័ពជើងទឹក ជាកាតាលីករសេដ្ឋកិច្ច ស្របពេលមានការធ្វើសកលភាវូបនីយកម្ម។ កំពង់ផែក្លាយជាផ្លូវប្រសព្វដ៏សំខាន់ ក្នុងការសម្រួលលំហូរថាមពល និងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធសំខាន់ៗដូចជាផ្លូវដែក ស្ថានីយ៍ថាមពល បណ្តុំផលិតកម្មឧស្សាហកម្ម ឃ្លាំង និងការចែកចាយ។
បច្ចុប្បន្ន កំពង់ផែពាណិជ្ជកម្មសមុទ្រទាំងចាស់ និងថ្មី គ្រប់គ្រងចំណែក៨០% នៃទំហំពាណិជ្ជកម្មប្រចាំឆ្នាំ របស់ពិភពលោកចំនួន២៥ទ្រីលានដុល្លារ ហើយកំពង់ផែជាមជ្ឈមណ្ឌលសេដ្ឋកិច្ច ស្របពេលមានការប្រជែងអំណាច នៅក្នុងពិភពលោកពហុប៉ូល។
ជាមួយគ្នានេះ កំពង់ផែនានានៅលើពិភពលោក កំពុងត្រូវបានបំពាក់ដោយ បច្ចេកវិទ្យាឌីជីថល ប្រព័ន្ធស្វ័យប្រវត្តិកម្ម និងថាមពលបៃតង ក្រោមទុនវិនិយោគថ្មីៗ ប្រហែល២១៦ពាន់លានដុល្លារក្នុងមួយឆ្នាំ និងទុនសរុបចំនួន២,២២ទ្រីលានដុល្លារក្នុងទសវត្សរ៍ក្រោយ។
លោក Peter de Langen ម្ចាស់ក្រុមហ៊ុន Ports & Logistics Advisory ដែលមានមូលដ្ឋាននៅ ប្រទេសអេស្ប៉ាញបានលើកឡើងថា “បច្ចុប្បន្ន យើងមើលឃើញកាន់តែច្បាស់ថា កំពង់ផែក្លាយជាកូនអុកភូមិសាស្ត្រនយោបាយ”។
ជាក់ស្ដែង ប្រធានាធិបតីចិន លោកស៊ី ជីនពីង ធ្លាប់បានមានប្រសាសន៍ឱ្យដឹងថា “នៅលើមាគ៌ាឆ្ពោះទៅរកវិបុលភាព ប្រជាជាតិមួយ ត្រូវតែសាងសង់កំពង់ផែជាមុនសិន”។
ក្រុមអ្នកជំនាញអះអាងថា ឋានៈរបស់ប្រទេសចិនជារោងចក្ររបស់ពិភពលោក នឹងមិនអាចសម្រេចបានទេ ប្រសិនបើគ្មានតួនាទីរបស់កំពង់ផែសមុទ្រ។ ក្នុងចំណោមកំពង់ផែកុងតឺន័រធំបំផុតទាំង១០ របស់ពិភពលោក កំពង់ផែចំនួន៧ មានទីតាំងស្ថិតនៅប្រទេសចិន។ នេះបើយោងតាមការវាយតម្លៃចំណាត់ថ្នាក់ចុងក្រោយពីសារព័ត៌មាន Lloyd’s List។
កំពង់ផែខ្នាតយក្សShenzhen នឹងក្លាយជាក្តីបារម្ភក្នុងចំណោម គូប្រជែងរបស់ប្រទេសចិន ស្របពេលថ្មីៗនេះចិន បានក្លាយជាប្រទេសនាំចេញ រថយន្តច្រើនជាងគេបំផុតរបស់ពិភពលោក។ ការណ៍នេះ បានធ្វើឱ្យគូប្រជែងព្រួយបារម្ភអំពីការបាត់បង់ការងារ នៅក្នុងវិស័យផលិតកម្មរបស់ពួកគេ។
ទន្ទឹមនឹងកំណើននៃការដោះដូរពាណិជ្ជកម្ម តាមច្រកផ្លូវសមុទ្រ ប្រទេសឥណ្ឌាគ្រោងចាក់បំពេញដី ដើម្បីសាងសង់កំពង់ផែដ៏ធំបំផុត ជ្រៅបំផុត និងថ្លៃបំផុតក្នុងទីក្រុង Wadhvan នៃរដ្ឋ Gujara។
កំពង់ផែនេះ នឹងមានចំណតកុងតឺន័រចំនួន៩ និងមានចំណតពិសេសសម្រាប់ដឹកទំនិញ ដូចជា កង់ និងវត្ថុរាវ និងចំណតឆ្មាំឆ្នេរសមុទ្រ ព្រមទាំងមានសមត្ថភាពផ្ទុកទំនិញ២៣លានកុងតឺន័រ។ ការសាងសង់គ្រោងបញ្ចប់ នៅចុងទសវត្សរ៍នេះ ក្រោមទុនវិនិយោគ៩ពាន់លានដុល្លារ៕ប្រភព:Bloomberg៕