ដោយៈ គង់ សូរិយា
ភ្នំពេញៈ ការធានារ៉ាប់រងលើអចលនទ្រព្យ ដែលជាការទទួលបានការការពារពីហានិភ័យ ដែលមិនអាចដឹងមុន សម្រាប់គេហដ្ឋាន ការិយាល័យ និងរោងចក្រ ឃើញមានកំណើន៨ភាគរយ ដល់៤៨,៩ លានដុល្លារក្នុងឆ្នាំ២០២៣។
ក្រុមហ៊ុនធានារ៉ាប់រងនិយាយថា កំណើននេះគឺដោយសារការបង្កើនការយល់ដឹងនៅក្នុងទីផ្សារ។ ឥឡូវនេះប្រជាជនកាន់តែច្រើនមើលឃើញពីតម្រូវការ ដើម្បីបង្ការហនិភ័យដែលមិនអាចដឹងមុន ដូចជាភ្លើងឆេះ រន្ទះ ការផ្ទុះ គ្រោះទឹកជំនន់ ខ្យល់ព្យុះ និងគ្រោះមហន្តរាយធម្មជាតិផ្សេងទៀត។
នៅពេលនិយាយអំពីរោងចក្រ និងអង្គភាពផលិតកម្មនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ការទទួលយកការធានារ៉ាប់រង លើអចលនទ្រព្យអាចដើរតួជាសំណាញ់សុវត្ថិភាពហិរញ្ញវត្ថុ។ ម្ចាស់អាជីវកម្មទទួលបានសំណងសម្រាប់តម្លៃ នៃទ្រព្យសម្បត្តិរបស់ពួកគេ ដូចជាការដករំលោះ (minus depreciation) ក្នុងករណីមានការខាតបង់។ នេះអាចឱ្យពួកគេស្តារឡើងវិញបានយ៉ាងឆាប់រហ័ស ដោយអាចកាត់បន្ថយពេលវេលា និងការពន្យារពេលបន្ទាប់ពីហេតុការណ៍ ដែលកើតឡើងដោយមិនអាចដឹងមុន។
ក្រុមហ៊ុនធានារ៉ាប់រងបាននិយាយថា កំណើនឧស្សាហកម្មក៏ដោយសារតែសកម្មភាពកើនឡើង នៅក្នុងការផលិតនៅក្នុងប្រទេស។ ប្រទេសកម្ពុជាមានកំណើន២៥ភាគរយ នៃរោងចក្របង្កើតថ្មីក្នុងឆ្នាំ២០២៣ នេះបើយោងតាមទិន្នន័យ របស់ក្រសួងឧស្សាហកម្ម វិទ្យាសាស្ត្រ បច្ចេកវិទ្យា និងនវានុវត្តន៍កម្ពុជា។
ជាមួយនឹងរោងចក្រសរុប ក្នុងប្រទេសមានចំនួន២០៨៩ ដែលមានទុនវិនិយោគចំនួន១៧,៩ ពាន់លានដុល្លារ គិតត្រឹមខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០២៣។
លោក ហ៊ុយ វ៉ាថារ៉ូ នាយកប្រតិបត្តិក្រុមហ៊ុនធានារ៉ាប់រងបន្តកម្ពុជា (Cambodia Re) និងជាប្រធានសមាគមធានារ៉ាប់រងកម្ពុជា បានមានប្រសាសន៍ឲ្យដឹងថា “ពីមុន ការធានារ៉ាប់រងលើអចលនទ្រព្យគ្របដណ្តប់លើរោងចក្រជាចម្បង”។ លោកបន្តថា ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ដោយផ្អែកលើការសង្កេតនាពេលថ្មីៗនេះ យើងបានកត់សម្គាល់ពីការផ្លាស់ប្តូរ ឆ្ពោះទៅរកចំនួនអចលនទ្រព្យ ដែលមានការធានារ៉ាប់រងខ្ពស់ រួមទាំងអគារខ្ពស់ៗ និងផ្ទះផងដែរ។
ក្រុមហ៊ុនធានារ៉ាប់រងនិយាយថា អ្នកទិញធានារ៉ាប់រងផ្ទះគួរឱ្យកត់សម្គាល់ គឺជាខុនដូក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញ ដែលពេញនិយមសម្រាប់ជនបរទេស និងប្រជាជនក្នុងស្រុកដែលមានទ្រព្យសម្បត្តិ។ ទីផ្សារខុនដូ ក្នុងប្រទេសកម្ពុជាក៏មានការរីកចម្រើន ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំមកនេះដែរ។
ចាប់ពីឆ្នាំ២០១៣ ដែលមានចំនួនជិត១,០០០ យូនីត ឥឡូវនេះមានខុនដូ ដែលសាងសង់រួចជាង៥០,០០០ នៅក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ។
ការធានារ៉ាប់រងផ្ទះក្នុងស្រុកជាធម្មតា គ្របដណ្តប់លើរចនាសម្ព័ន្ធអគារ ការជួសជុល ជញ្ជាំង ច្រកទ្វារ និងរបង សម្ភារៈក្នុងផ្ទះ គ្រឿងសង្ហារឹម គ្រឿងបរិក្ខារ និងឧបករណ៍ប្រើប្រាស់។ វាក៏អាចគ្របដណ្តប់លើទំនិញក្នុងផ្ទះ ផលប៉ះពាល់ផ្ទាល់ខ្លួន និងទ្រព្យសម្បត្តិ លើកលែងតែគ្រឿងអលង្ការ។
ក្រុមហ៊ុនធានារ៉ាប់រងនិយាយថា ពួកគេផ្តល់ជូននូវការបញ្ចុះតម្លៃមួយចំនួន នៅក្នុងបុព្វលាភដល់ម្ចាស់ផ្ទះ ដែលមានបំពង់ទុយោទឹក ឧបករណ៍ពន្លត់អគ្គីភ័យ ឧបករណ៍ចាប់សញ្ញាកំដៅនិងផ្សែង ព្រមទាំងប្រព័ន្ធបាញ់ទឹកនៅនឹងកន្លែង។
លោក ស៊ុយ ចាន់ថារ៉ុង អគ្គនាយកក្រុមហ៊ុនធានារ៉ាប់រងទូទៅ ហ្វតតេ បានមានប្រសាសន៍ថា បច្ចុប្បន្នកម្ពុជាមានសហគ្រាសមកពីវិស័យផ្សេងៗគ្នា ទិញធានារ៉ាប់រងអចលនទ្រព្យ។
លោកបញ្ជាក់ថា “អតិថិជនរបស់យើងគឺចម្រុះ។ យើងមានអគារការិយាល័យ សណ្ឋាគារ និងរោងចក្រដូចជារោងចក្រុផលិតកង់ដែលទិញការធានារ៉ាប់រងនេះពីយើង សូម្បីតែក្នុងចំណោមរោងចក្រផលិត មានម្ចាស់រោងចក្រវាយនភ័ណ្ឌ ផលិតសម្លៀកបំពាក់ ស្បែកជើង”។
លោក វ៉ាថារ៉ូ មានប្រសាសន៍ថា ខណៈពេលដែលកំណើននៅក្នុងផ្នែកនេះត្រូវបានស្វាគមន៍ យើងត្រូវធ្វើការងារជាច្រើនបន្ថែមទៀត។ “ដូចដែលអ្នកបានកត់សម្គាល់ឃើញថា នៅមានអគារ ផ្ទះ ជាច្រើន និងសូម្បីតែរោងចក្រមួយចំនួនដែលមិនមានធានារ៉ាប់រង។
ខណៈពេលដែលការធានារ៉ាប់រង អចលនទ្រព្យមានការកើនឡើងពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំ ភាគហ៊ុនរបស់វានៅក្នុងទីផ្សារធានារ៉ាប់រងទូទៅបានធ្លាក់ចុះ។ ក្នុងឆ្នាំ២០១៥ ការធានារ៉ាប់រងអចលនទ្រព្យមានចំនួន៣៨,៧ភាគរយ នៃការលក់ធានារ៉ាប់រងទូទៅសរុប។ ប៉ុន្តែនៅឆ្នាំ២០២៣ វាមានត្រឹមតែ៣៤ភាគរយនៃការលក់សរុប។ នេះដោយសារតែវិស័យផ្សេងទៀត មានការរីកចម្រើនយ៉ាងឆាប់រហ័សដូចជាការធានារ៉ាប់រងផ្នែកវេជ្ជសាស្ត្រ និងការធានារ៉ាប់រងម៉ូតូ៕