ដោយៈសាវុធ
អន្តរជាតិៈ ជាមួយនឹងជ័យជម្នះភ្លូកទឹក ភ្លូកដីនៃការបោះឆ្នោតដើម្បីឈានមកកាន់អំណាចនៅអាណត្តិទី២របស់ដែនដីកោះតៃវ៉ាន់ ដែលចិនតែងតែចាត់ទុកជាផ្នែកមួយនៃទឹកដីរបស់ខ្លួន លោកស្រីត្សៃ អ៊ឹងវិនមេដឹកនាំតៃវ៉ាន់មានភាពលេចធ្លោខ្លាំង ដោយសារតែមានទំនាក់ទំនងជាមួយអាមេរិកយ៉ាងជិតស្និទ្ឋ និងតែងតែបង្ហាញមហិច្ឆតាដើម្បីឲ្យតៃវ៉ាន់ទទួលបានឯករាជ្យពីប្រទេសចិន។
ជាអ្នកនយោបាយឆ្នើមមួយរូប លោកស្រី Tsai Ing-wen (កើតថ្ងៃទី ៣១ ខែសីហាឆ្នាំ ១៩៥៦) គឺជាអ្នកនយោបាយ និងជាអ្នកសិក្សានៅតៃវ៉ាន់ ដែលបានក្លាយជាប្រធានាធិបតីទី៧ នៃសាធារណរដ្ឋចិន(តៃវ៉ាន់) ចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១។ ជាសមាជិកម្នាក់នៃគណបក្ស Democratic Progressive Party (DPP) លោកស្រី Tsai គឺជាប្រធានាធិបតីស្ត្រីដំបូងបង្អស់របស់តៃវ៉ាន់។
លោកស្រីធ្លាប់ធ្វើជាប្រធានគណបក្ស DPP ពីមុនពីឆ្នាំ២០០៨ ដល់ឆ្នាំ២០១២ និងឆ្នាំ២០១៤ ដល់ឆ្នាំ២០១៨ រហូតដល់ឆ្នាំ២០២០ ។
លោកស្រី Tsai បានសិក្សាផ្នែកច្បាប់ និងពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិ ហើយក្រោយមកបានក្លាយជាសាស្ត្រាចារ្យច្បាប់ នៅសាលាច្បាប់នៃសាកលវិទ្យាល័យ Soochow University និងសាកលវិទ្យាល័យជាតិ Chengchi បន្ទាប់ពីទទួលបានសញ្ញាប័ត្រផ្នែកច្បាប់ (LLB) ពីសាកលវិទ្យាល័យជាតិតៃវ៉ាន់ និងអនុបណ្ឌិតច្បាប់ (LLM) មកពីសាលាច្បាប់ Cornell ។
លោកស្រីបានសិក្សាផ្នែកច្បាប់នៅសាលាសេដ្ឋកិច្ច និងវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយនៅទីក្រុងឡុង ហើយទទួលបានសញ្ញាប័ត្របណ្ឌិត។
នៅឆ្នាំ១៩៩៣ ក្នុងនាមជាអ្នកឯករាជ្យ (ដោយគ្មានការចូលរួមពីគណបក្ស) លោកស្រីត្រូវបានតែងតាំង ក្នុងតំណែងជាច្រើនរបស់រដ្ឋាភិបាលជាបន្តបន្ទាប់ រួមមានអ្នកចរចាពាណិជ្ជកម្ម សម្រាប់កិច្ចការអង្គការពាណិជ្ជកម្មពិភពលោកជាដើម។
បន្ទាប់ពីប្រធានបក្ស DPP ដែលលោក Chen Shui-bian បានឡើងកាន់អំណាចនៅឆ្នាំ២០០០ លោកស្រីTsai បានបម្រើការជារដ្ឋមន្ត្រី នៃក្រុមប្រឹក្សាកិច្ចការដីគោកពេញមួយអាណត្តិដំបូងរបស់លោកChen ក្នុងនាមជាអ្នកមិនប្រកាន់បក្សពួកនិយម។
លោកស្រីបានចូលរួមជាមួយបក្ស DPP ក្នុងឆ្នាំ២០០៤ ហើយបានបម្រើការជាសមាជិក ដែលត្រូវបានតែងតាំងដោយបក្ស DPP ។ ចាប់តាំងពីពលបំរើការងារនៅទីនោះ លោកស្រីត្រូវបានតែងតាំងជាអនុប្រធានាធិបតី ក្រោមការដឹកនាំរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីSu Tseng-chang ។
លោកស្រីត្រូវបានបោះឆ្នោតជ្រើសរើស និងទទួលតំណែងជាមេដឹកនាំគណបក្ស DPP ក្នុងឆ្នាំ២០០៨ បន្ទាប់ពីគណបក្សរបស់លោកស្រី បានចាញ់នៅក្នុងការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីឆ្នាំ២០០៨ ។ លោកស្រីបានលាលែងពីតំណែងជាប្រធាន បន្ទាប់ពីចាញ់ការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីឆ្នាំ២០១២ ។
លោកស្រី Tsai បានឈរឈ្មោះបោះឆ្នោតជ្រើសរើសអភិបាលក្រុង New Taipei ក្នុងការបោះឆ្នោត សាលាក្រុងខែវិច្ឆិកាឆ្នាំ២០១០ ប៉ុន្តែត្រូវបានបរាជ័យក្រោមអតីតឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រីម្នាក់ទៀតគឺលោក Eric Chu (KMT) ។
នៅខែមេសាឆ្នាំ ២០១១ លោកស្រី Tsai បានក្លាយជាបេក្ខជនប្រធានាធិបតីស្ត្រីដំបូងបង្អស់ នៃគណបក្សដ៏ធំមួយនៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រ នៃសាធារណរដ្ឋចិន បន្ទាប់ពីបានផ្តួលអតីតមេដឹកនាំជាន់ខ្ពស់របស់លោកស្រី គឺលោកស្រី Su Tseng-chang ។
លោកស្រីធ្លាប់បានចាញ់បេក្ខជនគួបក្ខដិបក្ស ជាតិនិយមចិន លោកMa Ying-jeou ក្នុងងការបោះឆ្នោត ជ្រើសរើសប្រធានាធិបតីដោយផ្ទាល់លើកទី៥ ក្នុងឆ្នាំ២០១២ ប៉ុន្តែត្រូវបានជាប់បោះឆ្នោត យ៉ាងភ្លូកទឹកភ្លូកដី៤ឆ្នាំក្រោយមក នៅក្នុងការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីផ្ទាល់លើកទី៦ ក្នុងឆ្នាំ២០១៦ ។
លោកស្រីគឺជាប្រធានាធិបតីដំបូង ដែលមិនធ្លាប់កាន់តំណែងនាយកប្រតិបត្តិជាប់ឆ្នោតមុនពេលធ្វើជាប្រធានាធិបតី និងជាប្រធានាធិបតីដំបូង ដែលត្រូវបានបោះឆ្នោតជ្រើសរើស ដោយគ្មានការកាន់តំណែងជាអភិបាលក្រុងតៃប៉ិ។
លោកស្រី Tsai បានជាប់ឆ្នោតជាប្រធានាធិបតីម្តងទៀត ជាមួយនឹងការកើនឡើងនូវសំឡេងឆ្នោត នៅក្នុងការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីឆ្នាំ២០២០ ។
កាលពីថ្មីៗនេះ រដ្ឋាភិបាលប្រទេសចិនបានប្រកាសថា ខ្លួននឹងដាក់ទណ្ឌកម្មទៅលើក្រុមហ៊ុនLockheed Martin ក្រុមហ៊ុនBoeing Defense ក្រុមហ៊ុន Raytheon ព្រមទាំងបុគ្គល ឬក្រុមហ៊ុនអាមេរិកណាមួយ ដែលទាក់ទងទៅនឹងផែនការផ្គត់ផ្គង់អាវុធរបស់ក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនទៅកោះតៃវ៉ាន់។
ក្រុមហ៊ុនទាំង៣នេះ បានចូលរួមក្នុងការលក់មីស៊ីល រត់ចម្ងាយឆ្ងាយចំនួន១៣៥ ប្រព័ន្ធបាញ់មីស៊ីលចំនួន១២ និងប្រព័ន្ធចាប់សញ្ញាឃ្លាំមើលមួយចំនួន ទៅឱ្យកោះតៃវ៉ាន់ ដែលឧបករណ៍ទាំងនេះមានតម្លៃសរុប១,៨ ពាន់លានដុល្លារ។
ចិនបានទាមទារឱ្យអាមេរិកបញ្ឈប់ការលក់នេះ ហើយបានប្រកាសការដាក់ទណ្ឌកម្ម ក្រោយក្រសួងការបរទេសអាមេរិកបានអនុញ្ញាតឱ្យការលក់ និងផ្គត់ផ្គង់អាវុធនេះដំណើរការទៅមុខ។
សហរដ្ឋអាមេរិក ក៏ដូចជាប្រទេសភាគច្រើន គឺមិនមានទំនាក់ទំនងការទូតជាផ្លូវការជាមួយកោះតៃវ៉ាន់ទេ ប៉ុន្តែទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនមានកាតព្វកិច្ចតាមផ្លូវច្បាប់ ក្នុងការផ្ដល់ឱ្យកោះនេះនូវមធ្យោបាយការពារខ្លួន។
ភាពតានតឹងនៅច្រកសមុទ្រតៃវ៉ាន់ បានកើនឡើងយ៉ាងខ្លាំងនៅក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយ ខណៈពេលទីក្រុងប៉េកាំង បានបង្កើនសកម្មភាពសមយុទ្ធយោធារបស់ខ្លួន ជាមួយនឹងសកម្មភាពរបស់រដ្ឋបាលលោក Trump ក្នុងការបង្កើនចំណងទាក់ទងផ្នែកយោធា និងសេដ្ឋកិច្ចជាមួយកោះតៃវ៉ាន់ ហើយជាពិសេសក្រោយពីប្រធានាធិបតីកោះតៃវ៉ាន់ លោកស្រីTsai Ingwen បានឡើងកាន់អំណាចនៅឆ្នាំ២០១៦ ដោយលោកស្រីមានគោលនយោបាយ ធ្វើឱ្យតៃវ៉ាន់ទទួលបានឯករាជ្យភាព និងមិនទទួលយកគោលការណ៍ចិនតែ១ ៕
