ដោយៈ គង់ ម៉ាលីនណា
ភ្នំពេញៈ សមាគមធនាគារនៅកម្ពុជា (ABC) និងសមាគមមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុកម្ពុជា (CMA) ទើបតែប្រកាសដាក់ឲ្យប្រើប្រាស់ស្តង់ដាកិច្ចសន្យាឥណទាន និងខចែងកិច្ចសន្យាឥណទាន ដើម្បីបង្កើនតម្លាភាពនិងកិច្ចការពារដល់អតិថិជន។
លោក សុខ ចាន់ នាយកបរិយាបន្នហិរញ្ញវត្ថុ និងទំនាក់ទំនងសាធារណៈ នៃសមាគមធនាគារនៅកម្ពុជា បានពន្យល់ទាក់ទងនឹងខចែងស្តង់ដាកិច្ចសន្យាឥណទានទាំង៥ចំណុចថា ចំពោះឥណទានឬកម្ចី ដែលមានទំហំធំជាង៥ម៉ឺនដុល្លារអាមេរិក រហូតដល់១០ម៉ឺនដុល្លារអាម៉េរិក គ្រប់គ្រឹះស្ថានធនាគារ និងហិរញ្ញវត្ថុ តម្រូវឱ្យដាក់បញ្ជូលខចែងស្តង់ដាទាំង៥ ចំណុចចូលទៅក្នុងកិច្ចសន្យាឥណទាន របស់គ្រឹះស្ថានដែលមានស្រាប់។
ចំណុចខចែងទាំង៥ លោក សុខ ចាន់ បានពន្យល់លម្អិតទាំងនោះមានដូចជា
ទី១ រយៈពេលហាមឃាត់ (Lock-in Period)
ការទូទាត់សងឥណទានដោយផ្នែក ឬទាំងស្រុងមុនកាលកំណត់ក្នុងរយៈពេលហាមឃាត់ ពោលគឺរយៈពេលមួយ ដែលស្ថិតក្នុងអំឡុងពេលពាក់កណ្តាល (១/២) នៃរយៈពេលឥណទាន ប៉ុន្តែមិនត្រូវឱ្យលើសពីរយៈពេល២៤ខែ គិតចាប់ពីកាលបរិច្ឆេទ នៃការបញ្ចេញឥណទានលើកទី១។
ឧទាហរណ៍ ប្រសិនបើអតិថិជនខ្ចីប្រាក់ ពីគ្រឹះស្ថានធនាគារមួយដែលមានរយៈពេល៦ឆ្នាំ នោះរយៈពេលហាមឃាត់គឺ២៤ ខែឬ២ឆ្នាំ។ ប៉ុន្តែបើកម្ចីរយៈពេល៣ឆ្នាំ រយៈពេលហាមឃាត់គឺ១ឆ្នាំកន្លះ។
ទី២ ការជូនដំណឹងជាមុនអំពីការទូទាត់សង មុនកាលកំណត់ដោយផ្នែកឬទាំងស្រុងក្នុងអំឡុងពេលហាមឃាត់
ការជូនដំណឹងជាមុន អំពីការទូទាត់សងមុនកាលកំណត់ដោយផ្នែកឬទាំងស្រុង ក្នុងអំឡុងពេលហាមឃាត់ គឺមិនឱ្យលើសពីរយៈពេល៣០ថ្ងៃ មុនថ្ងៃទូទាត់សងមុនកាលកំណត់ ដោយផ្នែកឬទាំងស្រុង (ថ្ងៃក្នុងប្រតិទិន)។
ការសងមុនកាលកំណត់ដោយផ្នែកឬទាំងស្រុង នៅក្នុងអំឡុងពេលហាមឃាត់ អតិថិជនត្រូវចំណាយលើសោហ៊ុយសង មុនកាលកំណត់ ដោយផ្នែក ឬទាំងស្រុងស្នើនឹង៣% នៃចំនួនទឹកប្រាក់ដើមដែលត្រូវទូទាត់សង មុនកាលកំណត់ដោយផ្នែកឬទាំងស្រុង។
ទី៣ការជូនដំណឹងជាមុនអំពីការទូទាត់សង មុនកាលកំណត់ដោយផ្នែកឬទាំងស្រុង បន្ទាប់ពីផុតរយៈពេលហាមឃាត់
ដោយឡែក ចំពោះការទូទាត់សងមុនកាលកំណត់ ដោយផ្នែកឬទាំងស្រុង បន្ទាប់ពីផុតរយៈពេលហាមឃាត់អតិថិជន ឬអ្នកខ្ចីប្រាក់ ត្រូវជូនដំណឹងជាមុន មិនឱ្យលើសពីរយៈពេល៣០ថ្ងៃ (ថ្ងៃក្នុងប្រតិទិន)។ ការទូទាត់សងមុនកាលកំណត់ ដោយផ្នែកឬទាំងស្រុង បន្ទាប់ពីផុតរយៈពេលហាមឃាត់ ដោយមិនបានជូនដំណឹងមុនរយៈពេល៣០ថ្ងៃ អតិថិជនត្រូវបង់សោហ៊ុយចំណាយ ដោយស្នើនឹង១% នៃប្រាក់ដើម ដែលអតិថិជនត្រូវសងមុនកាលកំណត់ ដោយផ្នែកឬទាំងស្រុង។
ទី៤ ការដកបណ្ណកម្មសិទ្ធិក្រោយទូទាត់សងទាំងស្រុង
គ្រប់គ្រឹះស្ថានធនាគារនិងហិរញ្ញវត្ថុ ត្រូវប្រគល់ឯកសារសម្គាល់ម្ចាស់កម្មសិទ្ធិ ឬឯកសារសម្គាល់សិទ្ធិកាន់កាប់លើទ្រព្យធានា ព្រមទាំងលិខិតរួចបំណុល ក្នុងរយៈពេលយ៉ាងយូរ៧ (ប្រាំពីរ)ថ្ងៃ នៃថ្ងៃធ្វើការ បន្ទាប់ពីថ្ងៃទូទាត់សងផ្តាច់បំណុលជាស្ថាពរ ដោយមិនរាប់បញ្ចូលនូវរយៈពេល នៃការដោះបន្ទុកលើអចលនទ្រព្យ/ បណ្ណកម្មសិទ្ធិជូនអតិថិជនឡើយ។
អតិថិជនក៏ពុំតម្រូវឱ្យដាក់លិខិតស្នើដក ឯកសារសម្គាល់ម្ចាស់កម្មសិទ្ធិ ឬឯកសារសម្គាល់សិទ្ធិកាន់កាប់ លើទ្រព្យធានាពីគ្រឹះស្ថានធនាគារ និងហិរញ្ញវត្ថុនោះដែរ បន្ទាប់ពីថ្ងៃទូទាត់សងផ្តាច់បំណុលជាស្ថាពរ ។
ទី៥ លេខបណ្តឹងតវ៉ា
ក្នុងស្ដង់ដាកិច្ចសន្យាឥណទាន និងខចែងស្តង់ដានៃកិច្ចសន្យាឥណទាន តម្រូវឲ្យមានភ្ជាប់លេខបណ្តឹងតវ៉ា របស់គ្រឹះស្ថានធនាគារ និងលេខសមាគមធនាគារនៅកម្ពុជា (០២៣ ២៣៨ ៧៦០ /០៩២ ៧៧១ ៨៨១) ក៏ដូចជាលេខសមាគមមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុកម្ពុជា (0១៥ ៣៦៥ ២២២) ដើម្បីងាយស្រួលអតិថិជនទាក់ទង ក្នុងករណីមានបណ្តឹងតវ៉ាណាមួយកើតឡើង។
ក្នុងន័យនេះ បើសិនជាគ្រឹះស្ថានជាសមាជិក នៃសមាគមធនាគារនៅកម្ពុជា ត្រូវដាក់លេខបណ្តឹងតវ៉ារបស់គ្រឹះស្ថាន និងលេខបណ្តឹងតវ៉ារបស់សមាគមធនាគារនៅកម្ពុជា ប៉ុន្តែប្រសិនបើជាគ្រឹះស្ថានជាសមាជិក នៃសមាគមមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុកម្ពុជា ត្រូវដាក់លេខបណ្តឹងតវ៉ារបស់គ្រឹះស្ថាន និងលេខបណ្តឹងតវ៉ា របស់សមាគមមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុកម្ពុជា។
គួរបញ្ជាក់ថា ស្តង់ដាកិច្ចសន្យាឥណទាន និងខចែងកិច្ចសន្យាឥណទាន ចែកចេញជាបួនប្រភេទរួមមាន៖
១/. ស្តង់ដាកិច្ចសន្យាខ្ចីមានទ្រព្យធានា
២/. ស្តង់ដាកិច្ចសន្យាខ្ចីគ្មានទ្រព្យធានា
៣/. កិច្ចព្រមព្រៀងភតិសន្យាហិរញ្ញវត្ថុចលនវត្ថុ
៤/. ស្តង់ដាកិច្ចសន្យាឥណទានជាក្រុម។
ស្តង់ដាកិច្ចសន្យាឥណទាន និងខចែងកិច្ចសន្យាឥណទានសម្រាប់គ្រឹះស្ថានធនាគារនិងហិរញ្ញវត្ថុ បានបែងចែកទំហំកម្ចីឥណទានជា ៣ កម្រិត។ ចំពោះទំហំប្រាក់កម្ចី/ ឥណទានដែលមានទំហំតូចជាង ឬស្មើ៥០.០០០ដុល្លារ (ប្រាំម៉ឺនដុល្លារអាមេរិក) គ្រប់គ្រឹះស្ថានធនាគារ និងហិរញ្ញវត្ថុទាំងអស់ តម្រូវឱ្យប្រើទម្រង់និងលក្ខខណ្ឌដូចគ្នានៃស្តង់ដាកិច្ចសន្យាឥណទាន ដែលចេញដោយសមាគមធនាគារនៅកម្ពុជា និងសមាគមមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុកម្ពុជា។
ដោយឡែកសម្រាប់ទំហំឥណទាន ចាប់ពី៥០.០០០ដុល្លារ រហូតដល់១០០.០០០ដុល្លារ គ្រប់គ្រឹះស្ថានធនាគារ និងហិរញ្ញវត្ថុទាំងអស់ ត្រូវដាក់បញ្ចូលខចែងស្ដង់ដារនៃកិច្ចសន្យា ដែលត្រូវប្រើនៅក្នុងកិច្ចសន្យាឥណទាន របស់គ្រឹះស្ថានធនាគារ និងហិរញ្ញវត្ថុ ដែលចេញដោយ សមាគមធនាគារនៅកម្ពុជា និងសមាគមមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុកម្ពុជា។
សម្រាប់ទំហំឥណទាន លើសពី១០០.០០០ដុល្លា មិនកំណត់ស្តង់ដារនៃកិច្ចសន្យាឥណទាន ឬខចែងស្តង់ដារណាមួយឡើយ៕