ដោយ: គង់ លាងហួរ
ភ្នំពេញ: ឧស្សាហកម្មធនាគារកម្ពុជា អាចប្រឈមមុខនឹងការកើនឡើងហានិភ័យជាប្រព័ន្ធ ដោយសារភាពមិនប្រាកដប្រជានៃសេដ្ឋកិច្ចនាពេលខាងមុខ និងការកើនឡើងនៃប្រាក់កម្ចី មិនដំណើរការ (NPLs)។
សូចនាករសំខាន់ៗដូចជា ឥណទានសរុប ឥណទានមិនមែនហិរញ្ញវត្ថុ និងឥណទានក្នុងស្រុកផ្តល់ដល់វិស័យឯកជន មានអត្រានៅត្រឹម១៩៥ភាគរយ ១៨៨ភាគរយ និង១៧៧ភាគរយ រៀងៗគ្នា គិតត្រឹមដំណាច់ឆ្នាំ២០២២។
តួលេខទាំងនេះ ត្រូវបានប្រើជាញឹកញាប់ ដើម្បីជជែកវែកញែកថា វិស័យឯកជនរបស់កម្ពុជា ជំពាក់បំណុលច្រើនលើសកម្រិត ដែលនាំអោយមានការព្រួយបារម្ភ អំពីឧស្សាហកម្មធនាគារក្នុងស្រុក។ នេះបើយោងតាមរបាយការណ៍របស់ក្រុមហ៊ុនមូលបត្រ Yuanta Securities ។
យោងតាមរបាយការណ៍ដែលមានឈ្មោះថា “បច្ចុប្បន្នភាពឧស្សាហកម្មធនាគារកម្ពុជា” ខែសីហា ឆ្នាំ ២០២៣ ដែលចងក្រងដោយនាយកក្រុមហ៊ុន Yuanta Securities លោក ស៊ីម តារា បានឱ្យដឹងថា ដោយប្រើប្រាស់សមាមាត្រទាំងនេះ ដើម្បីវាយតម្លៃបំណុលសរុបរបស់វិស័យឯកជននៅក្នុងសេដ្ឋកិច្ច ហើយការធ្វើការប្រៀបធៀបដោយផ្ទាល់ ជាមួយប្រទេសផ្សេងទៀត តម្រូវឱ្យមានការកែតម្រូវសំខាន់ៗមួយចំនួន ដូចជា ចំនួនឥណទានសម្រាប់វិស័យឯកជន និងតួលេខGDP។លោកពន្យល់ថា “អនុបាតដែលបានរៀបរាប់ខាងលើ គឺមិនមានប្រសិទ្ធភាព ក្នុងគោលបំណងវាយតម្លៃ កម្រិតបំណុលរបស់វិស័យឯកជននោះទេ”។
លោកស៊ីម តារា បានបញ្ជាក់ក្នុងរបាយការណ៍នោះថា “យើងជឿជាក់ថា កម្រិតបំណុលរបស់វិស័យឯកជន ទាក់ទងទៅនឹងGDP ជាពិសេសសម្រាប់បណ្ដាប្រទេសនានា ដូចជា កម្ពុជា ទំនងជាត្រូវបានប៉ាន់ប្រមាណលើសកម្រិត ដោយសារតែសេដ្ឋកិច្ចក្រៅផ្លូវការកាន់តែធំរបស់ប្រទេសនេះ និងការចំណាយលើទំនិញ ប្រើប្រាស់ចុងក្រោយរបស់រដ្ឋាភិបាល កាន់តែតិចបំផុត។
លោកបន្តទៀតថា កត្តាទាំងនេះអាចធ្វើឱ្យ GDP របស់កម្ពុជាមើលទៅតូចជាង បណ្ដាប្រទេសដទៃទៀត។ ហេតុដូច្នេះហើយ ទើបធ្វើឱ្យអនុបាតរបស់ប្រទេសកម្ពុជា មើលទៅកាន់តែធំបើធៀបនឹងបណ្តាប្រទេសដទៃទៀត។
លោក តូច ចៅចេក នាយកប្រតិបត្តិធនាគារប្រៃសណីយ៍កម្ពុជា (CPBank) បានមានប្រសាសន៍ថា របាយការណ៍នេះ គឺឆ្លុះបញ្ចាំងពីដំណើរការនៃឧស្សាហកម្មនេះ។
ទោះបីយ៉ាងណា លោកអះអាងថា អនុបាតប្រាក់កម្ចីបច្ចុប្បន្នធៀបនឹងផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប មិនបានផ្តល់នូវសញ្ញាអាក្រក់ណាមួយ ដែលនាំដល់ការជំពាក់បំណុលវ័ណ្ឌកនោះនៅឡើយទេ។
លោកបានបន្ថែមថា “ពេលនេះយើងមិនបានមើលឃើញសញ្ញាអវិជ្ជមានណាមួយជះឥទ្ធិពល ទៅលើឧស្សាហកម្មនេះនៅឡើយទេ”។លោកបន្ថែមថា “ប៉ុន្តែខ្ញុំក៏មិនបដិសេធថា យើងនឹងមិនប្រឈមបញ្ហាអាក្រក់ណាមួយ បើសិនយើងគ្រប់គ្រងមិនបានល្អ លើអត្រាកំណើនប្រាក់កម្ចីធៀបនឹងGDPផងដែរ”។
ជាមួយគ្នានេះ លោកឧកញ៉ាហួត អៀងតុងអតីតប្រធានសមាគមមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុកម្ពុជា និងបច្ចុប្បន្នជាប្រធានអគ្គនាយកធនាគារហត្ថាបានមានប្រសាសន៍ឲ្យដឹងផងដែរថា ទោះបីជាកម្រិតឥណទានសងត្រលប់យឺត ប៉ុន្តែមិនទាន់មានសញ្ញាហានិភ័យណាមួយ ដែលធ្វើឲ្យមានវិបត្តិក្នុងវិស័យហិរញ្ញវត្ថុនៅកម្ពុជានោះទេ។
លោកបន្តថា “សុខភាពរបស់ធនាគារហត្ថា ក៏ដូចជាក្នុងវិស័យទាំងមូលនៅមានភាពល្អប្រសើរ ហើយយើងកំពុងដាក់ចេញយុទ្ឋសាស្រ្តថ្មីៗ ដើម្បីជម្រុញភាពវិជ្ជមានសម្រាប់វិស័យនេះ”៕
