ដោយ ម៉ាណេត
ភ្នំពេញៈ កម្ពុជាមានកំណត់ត្រាដែលមានការគ្រប់គ្រងម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ចល្អ ខណៈផលិតផលសរុបក្នុងស្រុកកម្ពុជា តាមការប៉ាន់ស្មាននឹងមានទំហំប្រាក់ជាង១១០ពាន់ពាន់ លានរៀលស្មើនឹងប្រមាណ២៧,៥ពាន់លានដុល្លារ នៅឆ្នាំ២០២០ ដែលអាចងើបឡើងខ្ពស់ជាងឆ្នាំ២០១៩បន្តិចបន្តួច។
លោក Masatsugu Asakawa ប្រធានធានាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី បានថ្លែងកាលពីម្សិលមិញថា “កម្ពុជាមានកំណត់ត្រា នៃការគ្រប់គ្រងម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ចល្អ ប៉ុន្តែ COVID-19 គំរាមធ្វើឲ្យថយចុះ នូវការរីកចម្រើនក្នុងការកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ ជាពិសេសក្នុងចំណោមក្រុមងាយរងគ្រោះ ដូចជាស្ត្រី និងកម្មករចំណាកស្រុក” ។
ប្រទេសកម្ពុជាងាយរងគ្រោះខ្លាំង ពីផលប៉ះពាល់អវិជ្ជមាននៃ COVID-19 ដោយសារសេដ្ឋកិច្ចបើកចំហមូលដ្ឋានសេដ្ឋកិច្ចចង្អៀត និងប្រជាពលរដ្ឋចល័តច្រើន។
ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ផលិតផលសរុបក្នុងស្រុក តាមការប៉ាន់ស្មាន នឹងមានទំហំប្រាក់ជាង១១០ពាន់ពាន់លានរៀល ស្មើនឹងប្រមាណ២៧,៥ពាន់លានដុល្លារ នៅឆ្នាំ២០២០ ដែលអាចងើបឡើងខ្ពស់ជាងឆ្នាំ២០១៩បន្តិចបន្តួច។ នេះបើយោងតាមរបាយការណ៍នៃស្ថានភាពក្របខ័ណ្ឌ គោលនយោបាយម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ច ឆ្នាំ២០២០ ដែលចេញផ្សាយកាលពីពេលថ្មីៗនេះ។
នៅក្នុងឆ្នាំ២០២០ នេះពាក់ព័ន្ធក្របខ័ណ្ឌគោលនយោបាយសេដ្ឋកិច្ច តាមការប៉ាន់ស្មាន នៃសូចនាករផលិតផលសរុបក្នុងស្រុក (ផសស) ថ្លៃបច្ចុប្បន្ន នឹងមានទំហំប្រមាណ ២៧,៥ពាន់លានដុល្លារ អាចខ្ពស់ជាងឆ្នាំ២០១៩ បន្តិចបន្តួច។
នៅក្នុងឆ្នាំ២០២១ ត្រូវបានព្យាករណ៍ថា នឹងអាចងើបឡើងដល់ប្រមាណ២៩,២៥ពាន់លាន ដែលក្នុងនោះផលទុនជាតិសរុប សម្រាប់ប្រជាជនម្នាក់ អាចស្ថិតក្នុងរង្វង់ ១,៦៨៣ ដុល្លារ។ ចំណែកនៅឆ្នាំ២០២១ត្រូវបានព្យាករថានឹងងើបដល់ ១,៧៧១ ដុល្លារ នឹងអាចមានកំនើនផលទុនជាតិសរុបពិតក្នុងរង្វង់អវិជ្ជមាន១,៩% ខណៈនៅឆ្នាំ២០២១ នឹងហក់ឡើងដល់ ៣,៥% ។
ADB រំពឹងថាសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា អាចធ្លាក់ចុះក្នុងរង្វង់-៥,៥% ក្នុងឆ្នាំ២០២០ ដោយសារការថយចុះ នៃវិស័យទេសចរណ៍ ការនាំចេញសំលៀកបំពាក់ ស្បែកជើង និងសម្ភារៈធ្វើដំណើរ តិចជាងមុន និងការចុះថយនៃសកម្មភាពសំណង់។ ហានិភ័យនៃការធ្លាក់ចុះនេះ អាចនឹងនាំឲ្យប្រជាពលរដ្ឋប្រមាណ១,៣លាននាក់ ទៀតធ្លាក់ក្នុងភាពក្រីក្រ។
កាលពីខែមីនា កម្ពុជាប្រកាសដំណើរការ ការឆ្លើយតបស៊ីជម្រៅ ទៅនឹង COVID-19 ជាមួយនឹងកញ្ចប់ថវិកាវិធានការណ៍ ដំបូងសរុប៨១៥,៧លានដុល្លារដែលស្មើនឹង ៣,២% នៃផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប រំពឹងទុកសម្រាប់ឆ្នាំ២០២០ ។
ទាំងនេះ រួមបញ្ចូលនូវការគាំទ្រទៅលើប្រព័ន្ធសុខាភិបាល ដើម្បីត្រៀមបង្ការ ការកើនឡើងនៃករណី COVID-19 ហើយសម្រាប់កម្មករ និងសហគ្រាស ដែលរួមមានការចាក់បញ្ចូលដើមទុន១៥០លានដុល្លារ ដើម្បីគាំទ្រធនាគារដែលផ្តល់កម្ចី ដល់អាជីវកម្មខ្នាតតូច និងមធ្យម។
កញ្ចប់ថវិកាគាំទ្រនេះ រួមមាន ៣០០លានដុល្លារ សម្រាប់ការផ្តល់ជំនួយជាសាច់ប្រាក់ ដល់គ្រួសារក្រីក្រ និងងាយរងគ្រោះ ដែលមានក្នុងបញ្ជីទិន្នន័យរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល។ បញ្ជីទិន្នន័យ (IDPoor) នេះមានបញ្ចូលគ្រួសារក្រីក្រ២.៤លានគ្រួសារ ហើយកំពុងត្រូវបានបញ្ចូលបន្ថែមគ្រួសារ ដែលរងប៉ះពាល់ដោយ COVID-19 ។
កម្មវិធីគាំទ្រការចំណាយ និងឆ្លើយតបសកម្មទៅនឹង COVID-19 របស់ ADB (ដែលហៅកាត់ថា CARES) ត្រូវបានផ្តល់ថវិកាតាមរយៈជម្រើសឆ្លើយតប នឹងជំងឺរាតត្បាត COVID-19 (ហៅកាត់ថា CPRO) ក្រោមការជ្រោមជ្រែងរបស់ADB ដើម្បីដោះស្រាយ ដំណើរសេដ្ឋកិច្ចមិនប្រក្រតី។
CPRO ផ្តួចផ្តើមឡើងតាមរយៈជំនួយរបស់ADB ដែលត្រូវបានពង្រីករហូតដល់២០ពាន់លានដុល្លារ កាលពីថ្ងៃទី១៣ ខែមេសា សម្រាប់សមាជិក ជាប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ ក្នុងការឆ្លើយតបនឹងជំងឺរាតត្បាត។
កម្មវិធីនេះ រួមបញ្ចូលនូវក្របខ័ណ្ឌចូលរួមរបស់ប្រទេស ដែលទទួលបានការគាំទ្រ ដើម្បីធានាថា រដ្ឋាភិបាល និង ADB បន្តកិច្ចពិភាក្សាគោលនយោបាយ ជុំវិញការអនុវត្ត និងតាមដាន ការឆ្លើយតបទៅនឹង COVID-19 របស់កម្ពុជា។ ក្របខ័ណ្ឌនេះ ក៏រួមមានការប្រឹក្សាយោបល់ ជាមួយវិស័យឯកជន និងអង្គការសង្គមស៊ីវិល។
កម្មវិធីនេះ ក៏ផ្សារភ្ជាប់ទៅនឹងសកម្មភាព គាំទ្របច្ចុប្បន្នរបស់ADB សម្រាប់កំណែទម្រង់ការ គ្រប់គ្រងហិរញ្ញវត្ថុសាធារណៈ ដើម្បីពង្រឹងអភិបាលកិច្ច និងតម្លាភាព ព្រមទាំងបង្កើនប្រសិទ្ធផល ក្នុងការបង្កើតគោលនយោបាយ និងថវិកា ការតាមដានការចំណាយ និងសវនកម្ម។
កម្មវិធី CARE នេះ ត្រូវបានបង្កើតឡើង ដោយមានការសម្របសម្រួល ជាមួយដៃគូអភិវឌ្ឍន៍នានា និងបំពេញបន្ថែមទៅនឹងការគាំទ្ររបស់ ADB បច្ចុប្បន្នដើម្បីផ្គត់ផ្គង់ ឧបករណ៍ត្រួតពិនិត្យសីតុណ្ហភាព សម្រាប់ប៉ុស្តិ៍ត្រួតពិនិត្យ អន្តរជាតិ និងធានាការផ្តល់ បច្ចុប្បន្នភាព ទៀងទាត់ ដល់វេបសាយក្រសួងសុខាភិបាល ដែលបង្ហាញរបាយការណ៍តាមដាន COVID-19 និងព័ត៌មានពាក់ព័ន្ធផ្សេងៗរាល់ថ្ងៃ។
វាគឺជាផ្នែកមួយ នៃសក្តានុពលភាព ដ៏រឹងមាំនៃគម្រោងវិនិយោគ និងជំនួយបច្ចេកទេស ដែលផ្សារភ្ជាប់ទៅនឹងយុទ្ធសាស្ត្រភាព ជាដៃគូប្រចាំប្រទេសសម្រាប់កម្ពុជារបស់ ADB ឆ្នាំ ២០១៩-២០២៣ ហើយនឹងគាំទ្រដល់ការស្តារឡើងវិញ ក្រោយពីការរាតត្បាតនៃ COVID-19 ៕