ដោយៈ ម៉ាណា
ភ្នំពេញៈ កម្មវិធីអភិវឌ្ឍន៍អង្គការសហប្រជាជាតិ (UNDP) សហការជាមួយនិយ័តករធានារ៉ាប់រងកម្ពុជា (ន.ធ.ក.) បានបញ្ចេញគំនិតផ្តួចផ្តើមដ៏សំខាន់មួយ ក្នុងគោលបំណងពង្រឹងភាពធន់ ផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុរបស់កម្ពុជា។
គំនិតផ្តួចផ្តើមនេះ ពាក់ព័ន្ធនឹងការសិក្សាស្រាវជ្រាវលើការធានារ៉ាប់បរិយាប័ន្ន និងនិងហិរញ្ញប្បទានហានិភ័យនៅកម្ពុជា ដែលត្រូវបានពិភាក្សា នៅក្នុងសិក្ខាសាលាផ្ទៀងផ្ទាត់ធ្វើឡើងដោយ(ន.ធ.ក.) និង (UNDP) កាលពីថ្ងៃទី២៩ ខែមករា។
គោលបំណងនៃសិក្ខាសាលានេះ គឺដើម្បីវាយតម្លៃទិដ្ឋភាពធានារ៉ាប់រងបច្ចុប្បន្នរបស់កម្ពុជា កំណត់ចំណុចខ្វះខាត និងស្វែងរកដំណោះស្រាយដើម្បីកែលម្អលទ្ធភាពប្រើប្រាស់ និងលទ្ធភាពនៃការធានារ៉ាប់រង ជាពិសេសសម្រាប់ប្រជាជន ដែលងាយរងគ្រោះបំផុតរបស់ប្រទេស។
លោក Shakeel Ahmad អ្នកតំណាងរងនៃ UNDP Cambodia បានថ្លែងថា នៅក្នុងពិភពលោកនាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ ហានិភ័យដែលទាក់ទងគ្នា ដូចជា ភាពមិនប្រាកដប្រជាសេដ្ឋកិច្ច ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ និងវិបត្តិសុខភាពកាន់តែធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ នូវភាពធន់របស់យើង។
លោកបញ្ជាក់ថា “ការធានារ៉ាប់បរិយាប័ន្ន និងនិងហិរញ្ញប្បទានហានិភ័យនៅកម្ពុជា គឺជាឧបករណ៍សំខាន់នៅក្នុងបរិបទនេះ”។លោកបន្ថែមថា “នេះដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការការពារជីវិត និងជីវភាពរស់នៅ ធានាការងើបឡើងវិញយ៉ាងឆាប់រហ័ស ការពារបុគ្គល និងសហគមន៍ពីការធ្លាក់ចូល ទៅក្នុងវដ្តនៃភាពក្រីក្រដ៏អាក្រក់”។
លោកបានឱ្យដឹងថា នៅកម្ពុជា និងតំបន់ផ្សេងទៀត សហគមន៍ក្រីក្រ និងងាយរងគ្រោះ ជាពិសេសតំបន់ជនបទ ដែលពឹងផ្អែកលើវិស័យកសិកម្ម ប្រឈមនឹងហានិភ័យសំខាន់ៗពីគ្រោះធម្មជាតិ វិបត្តិសេដ្ឋកិច្ច និងវិបត្តិផ្សេងៗទៀត។ ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយ ការធានារ៉ាប់រងនៅតែមានកម្រិតធ្ងន់ធ្ងរ។
លោក Ahmad បានបន្តថា ទីផ្សារធានារ៉ាប់រងរបស់កម្ពុជាឈានដល់៣៤៤លានដុល្លារក្នុងឆ្នាំ២០២៣ ជាមួយនឹងអត្រាការជ្រៀតចូលនៃការធានារ៉ាប់រងទាបត្រឹមតែ១,១៦ភាគរយ នៃផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប (ផ.ស.ស.) និងដង់ស៊ីតេធានារ៉ាប់រងប្រហែល២១,០២ ដុល្លារអាមេរិកក្នុងមនុស្សម្នាក់។ នៅក្នុងការប្រៀបធៀបជាមធ្យមពិភពលោកគឺ ៦,៣ ភាគរយ។
លោក Ahmad បានលើកឡើងថា ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ យើងមានសេចក្តីសោមនស្សរីករាយ ក្នុងការទទួលស្គាល់ថា រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានដឹងពីបញ្ហាប្រឈមនេះ និងកំពុងបន្តគោលដៅរយៈពេលវែង ក្នុងការបង្កើនអត្រាការជ្រៀតចូល នៃការធានារ៉ាប់រងនៅក្នុងប្រទេសដល់ ៥,៥ ភាគរយនៅឆ្នាំ២០៣០។
ការសិក្សាដែលបានបង្ហាញនៅក្នុងសិក្ខាសាលា បានបញ្ជាក់ថា ទោះបីជាទីផ្សារធានារ៉ាប់រងរបស់កម្ពុជា កំពុងរីកចម្រើនក៏ដោយ ក៏វានៅតែប្រឈមមុខនឹងបញ្ហាប្រឈមសំខាន់ៗ ក្នុងការឈានទៅដល់ប្រជាជនជនបទ និងប្រជាជនដែលមានប្រាក់ចំណូលទាប។
ផលិតផលធានារ៉ាប់រងខ្នាតតូច ដែលផ្តល់ការការពារផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុដែលមានតម្លៃសមរម្យ និងអាចដំណើរការបាន ត្រូវបានកំណត់ជាដំណោះស្រាយដ៏មានសក្តានុពលមួយ ដើម្បីបិទគម្លាតទាំងនេះ។
ផលិតផលទាំងនេះ អាចផ្តល់នូវការគ្របដណ្តប់យ៉ាងសំខាន់សម្រាប់បុគ្គលប្រឈមមុខនឹងហានិភ័យ ដូចជាកសិករដែលជួបបញ្ហាលក្ខខណ្ឌអាកាសធាតុមិនល្អ និងអាជីវកម្មខ្នាតតូចដែលតស៊ូទប់ទល់នឹងការរំខានទីផ្សារ។
លោក Ahmad បានសង្កត់ធ្ងន់ថា “ការធានារ៉ាប់រងបរិយាប័ន្នមិនមែនគ្រាន់តែជាសំណាញ់សុវត្ថិភាពប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែជាកត្តាជំរុញនៃការអភិវឌ្ឍន៍ប្រកបដោយនិរន្តរភាព”។
តាមរយៈការធានានូវការការពារផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ វាអាចជួយកាត់បន្ថយផលប៉ះពាល់អវិជ្ជមាន នៃគ្រោះមហន្តរាយធម្មជាតិ និងវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ច ដែលអនុញ្ញាតឱ្យមានការស្តារឡើងវិញ និងស្ថិរភាពកាន់តែលឿន។
ទិន្នន័យពីបីត្រីមាសដំបូងនៃឆ្នាំ២០២៤ បង្ហាញពីកំណើនវិជ្ជមាននៅទូទាំងផ្នែកផ្សេងៗនៃទីផ្សារ។ ជាឧទាហរណ៍ ក្នុងត្រីមាសទី១ ឆ្នាំ ២០២៤ ប្រាក់ចំណូលបុព្វលាភសរុបរបស់កម្ពុជា មានចំនួនសរុប ៩៦,៥លានដុល្លារ ដែលបង្ហាញពីកំណើនតិចតួច០,៩ភាគរយ ធៀបនឹងត្រីមាសទី១ ឆ្នាំ២០២៣។
ដូចគ្នាដែរ បុព្វលាភសុទ្ធទទួលបានកើនឡើងដល់ ៦៤,៣ លានដុល្លារ ដោយធានារ៉ាប់រងអាយុជីវិតកើនឡើង០,៤ភាគរយ និងការធានារ៉ាប់រងទូទៅកើនឡើង ១,៦ភាគរយ។
តួលេខសម្រាប់ត្រីមាសទី២ និងទី៣ នៃ២០២៤ បង្ហាញពីកំណើនវិជ្ជមានជាប់លាប់ ជាមួយនឹងប្រាក់ចំណូលបុព្វលាភសរុបកើនឡើងដល់៨១,២លានដុល្លារ និង៩៤,៥ លានដុល្លាររៀងគ្នា។
លោកបន្តថា វិស័យធានារ៉ាប់រងរបស់កម្ពុជា មានសក្ដានុពលក្នុងការក្លាយជាគ្រឹះ នៃភាពធន់នឹងសេដ្ឋកិច្ច និងការគាំពារសង្គម។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ការសម្រេចបាននូវចក្ខុវិស័យនេះ ទាមទារការខិតខំប្រឹងប្រែងប្រកបដោយនិរន្តរភាព ការច្នៃប្រឌិត និងការសហការ៕
