ដោយៈ ម៉ាណេត
ភ្នំពេញៈ ទំនិញនាំចូលដោយលើកលែងពន្ធ និងអាករនាំចូលក្រោមបញ្ញត្តិនៃវាក្យខណ្ឌ “ក” កថាខណ្ឌទី១ មាត្រា២៦នៃច្បាប់ស្តីពីគយ សម្រាប់បេសកកម្មការទូត ឬបេសកកម្មកុងស៊ុលបរទេស អង្គការអន្តរជាតិ និងភ្នាក់ងារ សហប្រតិបត្តិការបច្ចេកទេសរបស់រ ដ្ឋាភិបាលផ្សេងទៀត ដើម្បីប្រើប្រាស់ក្នុងការណីយកិច្ច នៃមុខងារជាផ្លូវការរបស់ខ្លួន និងបុគ្គលិករបស់អង្គការទាំងនេះ ត្រូវនាំចេញទៅវិញបន្ទាប់ពីបញ្ចប់បេសកម្មរបស់ខ្លួន។
ទំនិញទាំងនេះ ព្រមទាំងទំនិញផ្សេងទៀត ក្រោមបញ្ញត្តិកថាខណ្ឌទី១ មាត្រា២៦ នៃច្បាប់ស្តីពីគយ មិនត្រូវបានអនុញ្ញាតឲ្យលក់ ផ្ទេរ បង្វែរទៅប្រើប្រាស់អ្វីផ្សេងពីគម្យដ្ឋានដែលបានអនុគ្រោះ ឬបោះបង់ចោល ដោយគ្មានការអនុញ្ញាតជាមុនពីរដ្ឋបាលគយឡើយ ។
អង្គការ ឬបុគ្គលនានាដែលមានបំណងលក់ ផ្ទេរ បង្វែរទៅប្រើប្រាស់អ្វីផ្សេងពីគម្យដ្ឋានដែលបានអនុគ្រោះ ឬបោះបង់ចោលទំនិញ ដែលបាននាំចូលដោយលើកលែង ឬ លើកលែងជាភាគនូវពន្ធ និងអាករ នាំចូលត្រូវស្នើសុំការអនុញ្ញាតជាមុន ពីរដ្ឋបាលគយស្របតាមនីតិវិធីដូចខាងក្រោមៈ ត្រូវដាក់ពាក្យស្នើសុំការអនុញ្ញាតមករដ្ឋបាលគយ ដោយបញ្ជាក់ឲ្យបានច្បាស់លាស់ ពីរបៀបនៃការប្តូរគម្យដ្ឋាន ឬការប្តូរកម្មសិទ្ធិលើទំនិញនេះ។
ច្បាប់ចម្លងនៃពាក្យស្នើសុំនេះ ត្រូវផ្ញើជូនក្រសួងការបរទេស និងសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិឬក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា សម្រាប់ទំនិញដែលនាំចូលក្រោមបញ្ញត្តិ កថាខណ្ឌទី ១ ប្រការ១ នៃប្រកាសលេខ ១០៥ សហវ.ប្រក ចុះថ្ងៃទី១៥ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០០៨ របស់ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុស្តីពី ការគ្រប់គ្រងទំនិញដែលត្រូវបានលើកលែងពន្ធ និងអាករ។
ពាក្យស្នើសុំត្រូវអមដោយបញ្ជីទំនិញ និងឯកសារនាំចូល ព្រមទាំងឯកសារផ្សេងទៀតប្រសិនបើមាន។ ទំនិញមិនត្រូវបានអនុញ្ញាតឲ្យលក់ ផ្ទេរ ឬបង្វែរ មុនពេលទទួលបានការអនុញ្ញាតពីរដ្ឋបាលគយឡើយ។
កម្មសិទ្ធិករថ្មីត្រូវទទួលខុសត្រូវលើការបង់ពន្ធ និងអាករជូនរដ្ឋបាលគយតាមនីតិវិធីគយជាធរមាន។ ទំនិញមិនត្រូវបានប្រគល់ជូនកម្មសិទ្ធិករថ្មី ដោយគ្មានការអនុញ្ញាតជាមុនពីរដ្ឋបាលគយ និងមុនពេលបង់ពន្ធ និងអាករដែលជាប់ ឬទទួលបានការលើកលែងពន្ធជាថ្មីពីស្ថាប័នមានសមត្ថកិច្ច។
រដ្ឋបាលគយត្រូវគិតគូរពីល័ក្ខខ័ណ្ឌជាក់សែ្តង និងសភាពនៃទំនិញទាំងនោះនាពេលប្រគល់ទទួល និងអាចកែសម្រួលតម្លៃគិតពន្ធគយតាមនេះ។
ទំនិញដែលមានប្រភពក្នុងដែនគយ ឬ ដែលបាននាំចូលដោយបង់ពន្ធនិងអាកររួច ឬ ដែលនាំចូលត្រឡប់មកវិញពីបរទេសដោយពុំមានបន្ថែមតម្លៃ ត្រូវបានអនុញ្ញាតឲ្យលក់ ផ្ទេរ បង្វែរទៅប្រើប្រាស់ ឬបោះបង់ចោលដោយពុំចាំបាច់មាន ការអនុញ្ញាតជាមុនពីរដ្ឋបាលគយឡើយ។
អង្គការឬបុគ្គលនានា ដែលមានបំណងបោះបង់ចោលទំនិញ ដែលបាននាំចូលដោយលើកលែងពន្ធ និងអាករនាំចូល ត្រូវស្នើសុំការអនុញ្ញាតជាមុនពីរដ្ឋបាលគយ។ ការស្នើសុំត្រូវអមដោយបញ្ជីទំនិញ និងឯកសារនាំចូលព្រមទាំងឯកសារពាក់ព័ន្ធ ផ្សេងទៀត។ ការបោះបង់ចោលទំនិញអាចធ្វើឡើងតែក្រោយ ពេលមានការអនុញ្ញាតពីរដ្ឋបាលគយ។ រដ្ឋបាលគយអាចឃ្លាំមើលការបោះបង់ចោល ឬ ការបំផ្លាញទំនិញទាំងនេះ៕