ដោយៈម៉ាណេត
ភ្នំពេញៈ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា មានប្រសាសន៍ថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា មិនបានបន្ថយល្បឿននៃការងារកែទម្រង់របស់ខ្លួន នៅក្នុងគ្រប់វិស័យនោះឡើយ ដើម្បីឆ្លើយតបនឹងវិបត្តិកំពុងកើតមាន។
ជាមួយគ្នានេះប្រមុខរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានលើកឡើងនូវទស្សនទានចំនួន៧ ចំណុចសំខាន់ៗ ដើម្បីឲ្យប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ អាចបន្តកសាងអនាគតប្រកបដោយចីរភា អំឡុងពេលការប្រយុទ្ធនឹងជំងឺកូវីដ-១៩ ក្លាយជាបញ្ហារួមរបស់ពិភពលោក។
អនុសាសន៍ទាំង៧ចំណុចរបស់សម្តេចតេជោ ធ្វើឡើងនៅរសៀលថ្ងៃទី២២ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២០នេះ បានអញ្ជើញចូលរួមកិច្ចប្រជុំកំពូល នៃវេទិកាសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកឆ្នាំ២០២០ ដែលធ្វើឡើងតាមរយៈប្រព័ន្ធវីដេអូ។
ក្នុងកិច្ចប្រជុំក្រោមប្រធានបទ “ការកសាងឆ្ពោះទៅមុខប្រកបដោយចីរភាព នៅក្នុងប្រទេសដែលមានសេដ្ឋកិច្ចកំពុងរីកចម្រើន” នេះ សម្តេចតេជោហ៊ុន សែន បានគូសរំលេចនូវវិបត្តិក្នុងការអភិវឌ្ឍសង្គម និងសេដ្ឋកិច្ច ដែលបណ្តាលមកពីការរីករាលដាលនៃជំងឺកូវីដ-១៩ ។
សម្តេចតេជោ បានលើកឡើងថា ជំងឺកូវីដ-១៩ បាននិងកំពុងបង្កើនការព្រួយបារម្ភ និងភាពមិនប្រាកដប្រជាកាន់តែខ្លាំងឡើង ក្នុងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអភិវឌ្ឍសង្គម-សេដ្ឋកិច្ច ក្នុងតំបន់ និងសកលលោក។
សម្តេចតេជោបានមានប្រសាសន៍ថា “ខ្ញុំពិតជាមានសេចក្តីរីករាយ ដែលបានចូលរួមក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលឆ្នាំ២០២០ នៃវេទិកា សេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក ក្រោមប្រធានបទ “ការកសាងឆ្ពោះទៅមុខប្រកបដោយចីរភាពនៅក្នុង ប្រទេសដែលមានសេដ្ឋកិច្ច កំពុងរីកចម្រើន (Building Forward Sustainably in Emerging Economies)” ដើម្បីចែករំលែកបទពិសោធន៍ និងវិធានការសំខាន់ៗ ក្នុងគោលបំណងសម្រេចឱ្យបាននូវរបៀបវារៈឆ្នាំ ២០៣០ : ការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាព នៅក្នុងបរិការណ៍មួយ ដែលប្រទេសទាំងអស់កំពុងខិតខំប្រឹងប្រែងស្តារសេដ្ឋកិច្ចរបស់ខ្លួនឡើងវិញ ក្រោយពីវិបត្តិនៃជំងឺកូវីដ-១៩” ។
ពិតណាស់ថា ការរីករាលដាលនៃជំងឺកូវីដ-១៩ បាន និងកំពុងបង្កើនការព្រួយបារម្ភ និងភាពមិនប្រាកដប្រជាកាន់តែខ្លាំងឡើង ក្នុងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអភិវឌ្ឍសង្គម-សេដ្ឋកិច្ចក្នុងតំបន់ និងសកលលោក។ ការណ៍នេះ បានធ្វើឲ្យការប្រយុទ្ធនឹងជំងឺកូវីដ-១៩ ក្លាយជាបញ្ហារួម របស់យើងទាំងអស់គ្នា ទោះបីជាប្រទេសយើងនីមួយៗ កំពុងប្រឈមនឹងការរីករាលដាលនៃជំងឺកូវីដ-១៩ នៅក្នុងដំណាក់កាលផ្សេងៗគ្នាក៏ដោយ នៅក្នុងបរិការណ៍នេះ, ខ្ញុំសូមលើកឡើងនូវគំនិតមួយចំនួន ដើម្បីឲ្យប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍អាចបន្តកសាងអនាគតប្រកបដោយចីរភាព ដូចជា ៖
ទី១ ការកាត់បន្ថយនូវផលប៉ះពាល់ និងធានាលំនឹងជីវភាពរស់នៅរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ ក៏ដូចជាជួយរក្សាលំនឹងផលិតកម្ម កិច្ចដំណើរការនៃធុរកិច្ច និងការវិនិយោគនានា គឺជា ការងារដ៏សំខាន់ដែលរដ្ឋាភិបាលនីមួយៗ ត្រូវតែប្រឹងប្រែងអនុវត្តឲ្យបានជាអតិបរិមា។ ដើម្បីគោលដៅនេះ រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានដាក់ចេញនូវវិធានការមុតស្រួច និងបន្ទាន់ចំនួន៥ជុំរួចមកហើយ និងកំពុងតែបន្តតាមដានសភាពការណ៍ ប្រកបដោយការយកចិត្តទុកដាក់ខ្ពស់ ដោយត្រៀមដាក់ចេញនូវវិធានការជាក់ស្តែងថែមទៀត តាមការចាំបាច់។
ទី២ ទស្សនវិទ្យារបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា គឺប្រែក្លាយការគំរាមកំហែងពីជំងឺកូដ -១៩ ទៅជាឱកាសសម្រាប់ការកែទម្រង់នៅក្នុងប្រទេសនីមួយ។ លើមូលដ្ឋាននេះ ខ្ញុំសូមគូស បញ្ជាក់ថា រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា មិនបានបន្ថយល្បឿននៃការងារកែទម្រង់របស់ខ្លួននៅក្នុងគ្រប់ វិស័យនោះឡើយ។ ផ្ទុយទៅវិញ គោលដៅរបស់យើងគឺបង្កើនភាពប្រកួតប្រជែងរបស់កម្ពុជា តាមរយៈការបង្កភាពងាយស្រួល និងការបង្កើតបរិយាកាសអំណោយផលដល់ការធ្វើធុរកិច្ច និងការវិនិយោគនៅក្នុងប្រទេស។
ទី៣ ជំងឺកូវីដបាននាំមកនូវផលប៉ះពាល់ ផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុសាធារណៈ ជាពិសេសចំណូលរដ្ឋ។ ការបាត់បង់ចំណូលបានទាមទារឲ្យរដ្ឋាភិបាល ដាក់ចេញយន្តការថ្មីៗ ដើម្បីកៀរគរ ធនធានហិរញ្ញវត្ថុ ដែលអាចយកមកប្រើប្រាស់ក្នុងការអភិវឌ្ឍនាពេលអនាគត ។ ដើម្បីសម្រេចបានគោលដៅនេះ ខ្ញុំយល់ឃើញថា ការចាប់ដៃគូរវាងវិស័យសាធារណៈ និង វិស័យឯកជន គឺ ជាយន្តការស្នូលមួយមិនអាចខ្វះបាន ដែលនឹងជួយសម្រួលដោះស្រាយការលំបាកផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ របស់ប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ ទាំងនៅក្នុងអំឡុង និង ក្រោយវិបត្តិនេះ។
ទី៤ នៅក្នុងបរិការណ៍ដ៏លំបាកនេះ, ដើម្បីធានាជំរុញការកែទម្រង់របស់ខ្លួនទៅមុខ, ប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ ត្រូវការចាំបាច់នូវកិច្ចសហការជាសកល ពោលគឺការរក្សានូវភាពជាដៃគូ ទាំងទ្វេភាគី និងពហុភាគី សំដៅធានាបាននូវបរិស្ថាននៃការអភិវឌ្ឍ សន្តិភាព និងស្ថិរភាពក្នុងតំបន់ និងពិភពលោក។ ជាមួយគ្នានេះដែរការពង្រឹង និងរក្សាបាននូវលំហូរនៃការវិនិយោគ, ទេសចរណ៍អន្តរជាតិ និង រំហូរដោយសេរី និងរលូននូវពាណិជ្ជកម្មឆ្លងកាត់ព្រំដែន ជាពិសេស ចរាចរណ៍នៃទំនិញចាំបាច់ ដូចជា ស្បៀងអាហារ និងបរិក្ខារពេទ្យ គឺជាកត្តាដ៏សំខាន់សម្រាប់ធានាស្ថិរភាព សុវត្ថិភាព និងផលិតកម្ម លំនឹងជីវភាពសង្គម និងកិច្ចដំណើរការឡើងវិញនៃច្រវាក់ផ្គត់ផ្គង់ នៅក្នុងកម្រិតប្រទេសនីមួយៗ ក៏ដូចជាក្នុងកម្រិតតំបន់ និងពិភពលោក ។
ទី៥ យើងទាំងអស់គ្នា ត្រូវតែបន្តខិតខំពង្រឹងសកលភាវូបនីយកម្ម ដែលកន្លងមក បានចូលរួមចំណែកយ៉ាងសំខាន់ ក្នុងការជំរុញកំណើនសេដ្ឋកិច្ច និងបានបង្កើតលក្ខខណ្ឌមិនធ្លាប់មាន សម្រាប់ការកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ និងការលើកកម្ពស់ជីវភាពរស់នៅរបស់ប្រជាជន គ្រប់ស្រទាប់វណ្ណៈ។ ក្នុងបរិការណ៍នេះ យើងត្រូវតែធានាឲ្យបានថា យន្តការកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរបស់យើង នៅតែរក្សាបាននូវស្មារតីបើកចំហ និងការគាំទ្រប្រព័ន្ធពាណិជ្ជកម្មពហុភាគី ជាពិសេសការពនឿនការតភ្ជាប់រវាងសង្គម និងសេដ្ឋកិច្ចរបស់យើង សម្រាប់ជំរុញរបៀបវារៈនៃ ការអភិវឌ្ឍរបស់ប្រទេសនីមួយៗ ប្រកបដោយចីរភាព និងបរិយាប័ន្ន ។
ទី៦ ដោយមិនបង្អែរបង្អង់ យើងត្រូវនាំគ្នាគិតគូរជាយុទ្ធសាស្ត្រ អំពីកិច្ចការស្តារ និង ជំរុញការងើបឡើងវិញនូវកំណើនសេដ្ឋកិច្ច បន្ទាប់ពីវិបត្តិកូវីដ-១៩ ត្រូវបានបញ្ចប់ តាមរយៈ ការពនឿននូវការអនុវត្តផែនការ និងយន្តការនានាដែលមានស្រាប់ និងដែលត្រូវបានរៀបចំ បន្ថែមឲ្យបានលឿន និងឲ្យមានប្រសិទ្ធភាពខ្ពស់។
ទី៧ ក្នុងកម្រិតសកល, យើងត្រូវតែបន្តធានាឲ្យបាននូវនិរន្តភាព នៃការផ្តល់ជំនួយ អន្តរជាតិ ជាពិសេសជំនួយផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ ចំពោះប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍ ដើម្បីបន្តជំរុញចលនការ នៃការងារកែទម្រង់ប្រកបដោយចីរភាព ដែលជារបៀបវារៈឆ្នាំ២០៣០ នៃគោលដៅអភិវឌ្ឍ ប្រកបដោយចីរភាព៕
