ដោយៈ និស្ស័យ
ភ្នំពេញៈ ប្រទេសកម្ពុជាប្រមូលប្រាក់បាន៣,៤ ពាន់លានដុល្លារពីការនាំចេញកសិផល ទៅក្រៅប្រទេសក្នុងរយៈពេល ១០ខែ ដើមឆ្នាំ២០២៤ កើនឡើងជិតពាក់កណ្តាល បើធៀបនឹងរយៈពេលដូចគ្នាក្នុងឆ្នាំមុន។
ចំនួនខណៈទឹកប្រាក់នេះ នឹងកើនឡើងបន្ថែមទៀតបើកម្ពុជាអាចមានរោងចក្រកែច្នៃ និងទុនបង្វិលច្រើនជាងពេលនេះ។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ លោក ឃឹម ហ្វីណង់ ក្នុងកិច្ចពិភាក្សាមួយកាលពីពេលថ្មីៗនេះបានលើកឡើងថា ចាប់ពីខែមករា-ខែតុលា ឆ្នាំ ២០២៤ កម្ពុជាបាននាំចេញកសិផល ទៅទីផ្សារអន្តរជាតិក្នុងទឹកប្រាក់សរុប៣,៤ ពាន់លានដុល្លារ កើនឡើងជិត៥០ភាគរយ បើធៀបនឹងរយៈពេលដូចគ្នាក្នុងឆ្នាំ២០២៣។
ភាគច្រើននៃការនាំចេញកសិផលរបស់កម្ពុជា គឺក្នុងទម្រង់ដើម ឬឆៅ(មិនទាន់កែច្នៃ) ដែលសកម្មភាពបែបនេះធ្វើឱ្យកម្ពុជាខាតបង់ប្រាក់បន្ថែមយ៉ាងច្រើន។
លោកបានបញ្ជាក់ឱ្យដឹងថា “ប្រសិនបើយើងអាចរកវិធីកែច្នៃហើយ ចាំនាំចេញកសិផលយើងវិញ គឺសក្តានុពលនៃតម្លៃបន្ថែមពីវិស័យកសិកម្ម ចំពោះសេដ្ឋកិច្ចជាតិនៅមានទំហំធំធេងណាស់”។
លោកបានពន្យល់ថា ជាក់ស្តែងផលិតផលគ្រាប់ស្វាយចន្ទី ស្រូវ និងដំឡូងមី ដែលកម្ពុជានាំចេញនាពេលនេះ គឺភាគច្រើនធ្វើឡើង ក្នុងទម្រង់ជាផលិតផលមិនទាន់កែច្នៃ។ ការនាំចេញ ក្នុងទម្រង់ជាផលិតកែច្នៃរួចរាល់ វានឹងផ្តល់ផលប្រយោជន៍កាន់តែច្រើន សម្រាប់សេដ្ឋកិច្ចជាតិ តាមរយៈការបង្កើតការងារ និងប្រាក់ចំណូលពន្ធ។ ប្រសិនបើអាចធ្វើបែបនេះបាន យើងក៏អាចនិយាយថា កម្ពុជាអាចគ្រប់គ្រងជោគវាសនាសេដ្ឋកិច្ចរបស់ខ្លួនបានដោយខ្លួនឯង។
លោកបានបន្ថែមថា ដើម្បីឱ្យការងារទាំងអស់នេះ ដំណើរការទៅមុខបានល្អ គឺទាមទារឱ្យមានការចូលរួម ពីសំណាក់ប្រជាកសិករ ក្នុងការបង្កើតសហគមន៍កសិកម្ម។ ការចងក្រងជាសហគមន៍កសិកម្ម វានឹងបង្កភាពងាយស្រួលទាំងសម្រាប់ប្រជាកសិករដាំដុះ ដែលមិនចាំបាច់បារម្ភ ពីបញ្ហាកង្វះទីផ្សារ ការជ្រើសរើសពូជ និងតម្លៃ ចំណែកអ្នកទិញយកទៅកែច្នៃ ឬនាំចេញ ក៏មិនសូវបារម្ភពីការស្វែងរកទិញផងដែរ។
លោកបានថ្លែងថា “ប្រសិនបើយើងអនុវត្តបានបែបនេះ គឺកសិកម្ម នឹងក្លាយទៅជាចលករមួយសំខាន់ ក្នុងការជំរុញកំណើនសេដ្ឋកិច្ចជាតិ”។
ប្រធានសមាគមស្វាយចន្ទីកម្ពុជា លោក អួន ស៊ីឡូត បានមានប្រសាសន៍ថា ការកើនឡើងបរិមាណ និងទឹកប្រាក់នាំចេញផលិតផលកសិកម្ម គឺជាព័ត៌មានល្អបំផុត ព្រោះបើគេសង្កេតមើលស្ថានភាពការងាររបស់ប្រជាជនខ្មែរ ក៏មានចំនួនច្រើនផងដែរក្នុងវិស័យកសិកម្ម។
ទោះយ៉ាងណាបើកម្ពុជា អាចលើកកម្ពស់សមត្ថភាពក្នុងការកែច្នៃផលិតផលទាំងអស់នោះ ឱ្យក្លាយជាផលិតផលសម្រេច គឺកម្ពុជានឹងទទួលបានអត្ថប្រយោជន៍ កាន់តែច្រើនថែមទៀត។ សម្រាប់គ្រាប់ស្វាយចន្ទី ដែលមិនទាន់កែច្នៃការនាំចេញ គឺមានទឹកប្រាក់ប្រហែល១,១ ពាន់លានដុល្លារ។
លោកប្រាប់ទៀតថា មូលហេតុដែលកម្ពុជា នាំចេញផលិតផលស្រស់ ឬឆៅក្នុងបរិមាណច្រើនរៀងរាល់ឆ្នាំ គឺដោយសារកត្តាធំៗមួយចំនួនដូចជា កង្វះទុនសម្រាប់យកទៅប្រមូលទិញកសិផលពីប្រជាកសិករ មិនសូវមានរោងចក្រកែច្នៃ ឡសម្ងួត និងឃ្លាំងស្តុកជាដើម។ បញ្ហាទាំងអស់នេះ បានបណ្តាលឱ្យមានការហូរចេញកសិផល មិនទាន់កែច្នៃជាច្រើនទៅប្រទេសជិតខាង ដែលគេមានលទ្ធភាពគ្រប់គ្រាន់ ក្នុងការប្រមូលផលិតផលពីកម្ពុជាទៅកែច្នៃបន្ត និងដាក់លក់នៅទីផ្សារអន្តរជាតិ។
ក្រៅពីដំណាំស្វាយចន្ទី កម្ពុជាក៏បាននាំចេញកសិផលជាច្រើនផ្សេងទៀត ក្នុងនោះ អង្ករមានចំនួន៥០៧,០២៩តោនដោយទទួលបានប្រាក់ប្រមាណ៣៧៦,៦៣លានដុល្លារ។ ព្រមជាមួយគ្នានេះ កម្ពុជាក៏បាននាំចេញស្រូវ ចំនួន៤,០៣៦, ៣៣៦ តោន ដែលគិតជាទឹកប្រាក់ប្រមាណ១១៨៤.១៦លានដុល្លារ៕
